အေျဖ(၃)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၅)၌ (သို႔ျဖစ္ရာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အလဂဒၵဴပမာ စာသင္နည္း ျဖင့္သင္၍ သူတို႔ကို လူအထင္ႀကီးေစရန္၊ တစ္ဖက္သားတို႔ကို ေစာ္ကားႏွိမ့္ခ်ေရးသားျခင္းသည္သာ သူတို႔၏ ေထရဝါဒႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အျမင့္မားဆံုး သာသနာေရးရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္ပါသည္)ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းက (မစိုးရိမ္စာသင္သား၏ သာသနာေရးရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တစ္ဖက္သားတို႔ကို ေစာ္ကားႏွိမ့္ခ် ေရးသား ရန္)ဟု စြပ္စြဲပုတ္ခတ္ထားျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းစြပ္စြဲခ်က္အတိုင္း ဟုတ္သည္-မဟုတ္သည္ကို မစိုးရိမ္စာသင္သား ေရးသားေသာ စာအုပ္မ်ားထဲမွ (စိတ္ထားျဖဴစင္ပါရမီရွင္) စာအုပ္ကေလးတစ္အုပ္မွ်ကို ဖတ္ၾကည့္လိုက္လွ်င္ပင္ အမွန္ကို သိျမင္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
အေျဖ(၄)။ ။ ၄င္း၏ စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၅-၆)တို႔၌ (သာသနာေတာ္၌ အျပစ္ဖြဲ႔ရန္ရွာတတ္ေသာ လူစြမ္းေကာင္းလုပ္ရပ္မ်ားသည္ သာသနာတည္တံ့ေရးအတြက္မျဖစ္ဘဲ သာသနာဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးျခင္း၏ အေၾကာင္း ပင္ျဖစ္ေၾကာင္းကို ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဝိနည္းသုတၲန္ေဒသနာေတာ္တို႔တြင္ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရေပ၏။ ...။ ပဋိသႏၳာေရ အဂါရဝါ ဝိဟရႏၱိ-------။ အထက္ပါ ဗုဒၶေဒသနာေတာ္ကိုလည္း စာေရးသူ အထူးသတိျပဳမိပါ၏။ သို႔ေသာ္ ဤေနရာ ၌ တစ္ဖက္သတ္ရန္မူတတ္ေသာ ပရိယတ္ကို အလြဲသံုးစားျပဳ၍ ဓမၼနည္းလမ္းမက်ဘဲ ငါသိငါတတ္ ငါ့စကားႏြားရ လုပ္တတ္ေသာ ပရဝါဒီတို႔ကို (သင္တို႔၌လည္း အမွားေတြရွိေနသည္)ဆိုတာ ကိုယ္ခ်င္းစာနာစိတ္ထားတတ္ေစရန္ ေထာက္ျပေပးလိုျခင္းသာ ျဖစ္ပါ၏)
ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ (ကိမိလသုတၲန္)ကို ကိုးကားျပသထားေသာ္လည္း ၄င္းသုတၲန္မွာ (အဓမၼဝါဒေတြကို မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္၍ ဆက္ဆံေရးေျပျပစ္ေအာင္ ေနရစ္ၾကေလာ့၊ အဓမၼဝါဒ=အမွားတရားေတြကို လက္ခံရစ္ၾကေလာ့)ဟူ၍ တစ္စက္ကမွ် မပါျခင္းေၾကာင့္ ၄င္းကိမိလသုတၲန္သည္ အဓမၼဝါဒေဖာ္ထုတ္တားဆီးဖယ္ရွားေရးကို ေဆာင္ရြက္ေနေသာ မစိုးရိမ္စာသင္သားကို ႏွိပ္ကြပ္ဖို႔ရန္ ႀကိဳးစားေနသူအတြက္ သာဓကမေျမာက္ေပ။ လက္ကိုင္တုတ္မျဖစ္ေပ။ မစိုးရိမ္စာသင္သားသည္ ဓမၼဝါဒီ သံဃာေတာ္မ်ားကို ဂါရဝျပဳလ်က္ ေနထိုင္က်င့္သံုးေလ့ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ဆံုဖူး သူတိုင္း သိၾကပါသည္။
မစိုးရိမ္စာသင္သားသည္ အျပစ္ဖြဲ႔ရန္ရွာတတ္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ လူစြမ္းေကာင္းလုပ္ေနသူ မဟုတ္ ေၾကာင္း၊ သာသနာေတာ္ တည္တံ့ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနသူသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပရိယတ္ကို အလြဲ သံုးစား ျပဳလုပ္တတ္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ (ငါသိငါတတ္ ငါ့စကားႏြားရ)လုပ္တတ္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ မစိုးရိမ္ စာသင္သားမွာ မရွင္းႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေခါင္းငံု႔ခံလိုက္ရမည့္အမွားမ်ား လံုးဝမရွိေၾကာင္းတို႔ကို ေၾကညာ လိုပါသည္။ မစိုးရိမ္စာသင္သား၏ စာအုပ္မ်ား၊ ေဟာတရားမ်ား၌ ေလ့လာၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။
၄င္းတို႔သည္ကား မိမိဘာသာ အမွန္လုပ္ထုတ္ေဝထားေသာ စာအုပ္မ်ားကို စာအုပ္ထဲကအတိုင္းမွန္ပါသည္ဟု ေျပာႏိုင္ပါသလား...၊ ေျပာဝံ့ပါသလား။ ဤေနရာတြင္ ငါ့စကားႏြားရလုပ္သူမွာ မည္သူျဖစ္သနည္းဟုေမးရ ေပေတာ့မည္။
မည္သူ႔မွာ အမွားေတြရွိရွိ-ထိုအမွားသည္ ဝါဒေရးရာတစ္ခုအေနျဖင့္ အမွားမ်ိဳးဆက္ (ႏွိပ္စက္ေနမည့္ အမွားမ်ိဳး) ရွိေနလွ်င္ ေဝဖန္ေဖာ္ထုတ္တင္ျပေပးရန္ ရိုးသားသူတိုင္းမွာ တာဝန္ရွိပါသည္။
အေျဖ(၅)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၇)၌ (ပရဝါဒီတို႔သည္ တရားေဟာျခင္း(ဓမၼေဒသနာ)၊ တရားနာျခင္း (ဓမၼႆဝန) ဟူေသာ ပုညကိရိယဝတၳဳတို႔ကို ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ တရားမရႏိုင္။ ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္ တရားပြဲမ်ားမွာ အလဟႆ အပိုအလုပ္မ်ားအေနျဖင့္သာ ထင္ျမင္ယူဆသူတို႔ ျဖစ္၏။ ေရွ႕၌ အကၡရာစဥ္ျဖင့္ ေဖာ္ျပ အပ္ေသာ သူတို႔၏စကားရပ္မ်ားကို အႏွစ္ခ်ဳပ္ စစ္ထုတ္ၾကည့္ေသာအခါ ေအာက္ပါအတိုင္း တစ္ခုတည္းေသာအေျဖကို ေတြ႕ရေပ၏။
(တရားေဟာတရားနာျခင္းျဖင့္ တရားမရ။ တရားမသိႏိုင္။ ဘုရားလက္ထက္ကလဲ ဘုရားတရား ေဟာရာ၌ တရားမရခဲ့ၾက။ သာမန္ပုထုဇဥ္တို႔ေဟာက ပို၍ပင္ တရားမရႏိုင္ေၾကာင္း။ အခုေခတ္မွာ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ရႏိုင္သူတို႔ မရွိႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း။ အထူးသျဖင့္ တရားေဟာတရားျပတရားနာျခင္းအလုပ္ကို သူတို႔ မႏွစ္ၿမိဳ႕ေၾကာင္း (ေကာက္ခ်က္)တစ္ခုအျဖစ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ေပသည္)ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ ဘိကၡဳဓမၼပိယဆရာေတာ္၏ (ပထမနိဗၺာန္}-မွ
(က) ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္ေနာက္ပိုင္းမွာ မဂ္ဖိုလ္ရသူနည္းပါးေၾကာင္း သံယုတ္၊ ပါ၊ (သံ၊၁၊ ၄၂၂) မွာ ေဟာၾကားထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားနာရံုသက္သက္ ဒႆျဖင့္ တရားမရႏိုင္ေၾကာင္း အခိုင္အမာ ေျပာဆိုပါတယ္။ (ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ဝိပႆနာတေစၦ၊ စာ-၄၁)
(ခ) တင္ပါ့ဘုရား၊ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ပုထုဇဥ္ရဟန္းတစ္ပါးက တရားေဟာရင္ တရားနာပုဂၢိဳလ္ေတြ ေလးမဂ္ေလးဖိုလ္ရႏိုင္တယ္-မရႏိုင္ဘူးဆိုတာ တပည့္ေတာ္ သေဘာေပါက္ပါၿပီ။ (ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ ဝိပႆနာ တေစၦ၊ စာ-၉)
(ဂ) တရားနာရင္ ေသာတာပန္တည္ရမယ္၊ ၾကားရင္းနာရင္း ေသာတာပန္တည္တယ္ဆိုတဲ့စကားဟာ လံုးဝမွားေနပါတယ္။ တရားနာရံုသက္သက္ ဒီေခတ္မွာလဲ ေသာတာပန္ မတည္ႏိုင္ပါဘူး၊ ဘုရားလက္ထက္ ကလဲ ေသာတာပန္မတည္ခဲ့ၾကဘူး၊ ဘာလို႔မတည္သလဲဆိုေတာ့ ဆက္ၿပီး ေျပာပါ့မယ္၊ အခုေတာ့ ဒီေလာက္ပဲ ရပ္ထားဦးမယ္။ (ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ဝိပႆနာတေစၦ၊ စာ-၁၀)
(င) သံကိုသံဖ်က္ သံေခ်းတက္ဆိုသလို အခ်ည္းအႏွီးျဖစ္တဲ့ သာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတြသာ သသနာေတာ္ကို ဖ်က္ဆီးမွာပါ၊ သိပ္ၿပီးေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ (ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ဝိပႆနာတေစၦ၊ စာ-၄၂)
ဟူေသာ စာပိုဒ္တို႔ကို အကၡရာစဥ္ျဖင့္ အမွတ္ျပ၍ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ဝိဘဇၨဝါဒီ၏ (ေထရဝါဒဆိုင္းဘုတ္ေအာက္မွာအမွားဝကၤပါ)-မွ
(ဃ) ျမတ္ဗုဒၶသည္ အဓိကက်ေသာ တရားနာသူကို အထူးငဲ့၍ တရားမ်ားစြာတို႔ကို အျခားလူတို႔က မွတ္မိႏိုင္ရံုသာ သိၾကပါေသာ္လည္း ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ႏိုင္ၾကေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ မွတ္ယူၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသေဘာမွာ ထင္ရွားပါသည္။
ေထရဝါဒဆိုင္းဘုတ္ေအာက္မွာအမွားဝကၤပါ၊ စာ-၁၂၄)
ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
မစိုးရိမ္စာသင္သား၏ စိစစ္ခ်က္ အက်ဥ္း-မွ
(စ-၁) ၁၃၇၂-ခုႏွစ္ ဝါဆိုဦးတြင္ စာေရးသူတို႔ရပ္ကြက္အတြင္းရွိ ေအာင္ခ်မ္းသာဓမၼာရံုမွာ ဝိပႆနာတရားအဖြဲ႔တစ္ခုက ဝါတြင္းကာလ သင္တန္းမ်ားဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်မည္ကို သက္ဆိုင္ရာက အသိအမွတ္ ျပဳခြင့္ေပးခဲ့ၾကပါသည္။ (ပ)။ စာေရးသူက လံုးဝလက္မခံဘဲ လူႀကီးလက္မွတ္၏ အေရးမပါပံုမွားႏွင့္ တိုင္ေတာ ကိစၥ၏ ရံုးသေဘာသြား အဆင့္ဆင့္တို႔ကို ရွင္းလင္းျပၿပီး လံုးဝပယ္ခ်လိုက္ပါသည္။
(စ-၂) ၁၃၇၃-ခုႏွစ္ မိုးညႇင္းၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပမည့္တရားပြဲအတြက္ တရားပြဲလာေရာက္ပင့္သူမ်ားက စာေရးသူထံေမွာက္ ဝင္ေရာက္လာၾကပါသည္။ (ပ) ထိုတရားပြဲ အစီအစဥ္ လံုးဝပ်က္သြားပါသည္။
(စ-၃) ယခုလည္း ဓမၼဒါနျပဳလိုသူတို႔၏ အစီအစဥ္ ပ်က္လိမ့္မည္ဟု ထင္ျမင္မိပါသည္။ ထိုသို႔ ပ်က္ေသာအခါတြင္ ဘာ့ေၾကာင့္ပ်က္သနည္းဟု အေမးေရာက္လာလွ်င္ စာေရးသူ၏ မွတ္ခ်က္ေၾကာင့္ဟု ေျဖၾကပါလိမ့္မည္။
ဟူ၍ ၄င္းက ထုတ္ျပထားပါသည္။
မူရင္းကို အဓိပၸာယ္မွန္ေပါက္ေအာက္ အေခါက္ေခါက္ ဖတ္ၾကည့္သင့္ပါသည္။ အဘယ့္ ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (တရားေဟာျခင္း(ဓမၼေဒသနာ)၊ တရားနာျခင္း(ဓမၼႆဝန)ဟူေသာ ပုညကိရိယ ဝတၳဳတို႔ကို ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ တရားမရႏိုင္။ ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္ တရားပြဲမ်ားမွာ အလဟႆ အပိုအလုပ္မ်ားအေနျဖင့္သာ ျဖစ္၏)ဟူေသာစကားမွာ အရွင္ထာဝရ အမည္ခံထားသူ (၄င္း)၏ ကိုယ္ပိုင္စကားမွ်သာ ျဖစ္သည္။
ထိုစကားသည္ ဘိကၡဳဓမၼပိယဆရာေတာ္၏ စကားမဟုတ္ေပ။ ဝိဘဇၨဝါဒီ၏ စကားမဟုတ္ေပ။ မစိုးရိမ္ စာသင္သား၏ စကားမဟုတ္ေပ။ (မူရင္းျဖစ္ေသာ ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ဝိပႆနာတေစၦ- စသည့္စာအုပ္ကို ရွာေဖြၿပီး ဖတ္႐ႈၾကည့္လွ်င္ ပိုမိုထင္ရွားစြာ သိျမင္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။) အမွန္မွာမူ ၄င္း၏စကားထဲတြင္ (ေကာက္ခ်က္)ဟူ၍ ပါရွိသည္ႏွင့္အညီ စဥ္းလဲေကာက္က်စ္ေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ စြပ္စြဲေျပာဆိုထားခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။
ဘိကၡဳဓမၼပိယ၏ (က) (ခ) (ဂ) (င) စကားရပ္မ်ားသည္ မွန္ကန္ေသာစကားမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္း၏စာအုပ္- စာမ်က္ႏွာ(၈/၁၇၇)မွာပါသည့္ (သႏၱတိအမတ္ႀကီးသည္(ပ)ဝိသုဒၶိ ၇-ပါးကို တစ္ပါးၿပီးတစ္ပါး ႀကိဳးစား အားထုတ္ရမႈ ရွိႏိုင္ေပသည္) ဟူေသာစကားႏွင့္ အတူတူပင္ ျဖစ္ပါသည္။ (၈/၁၇၇)ပါ စကားတို႔ကို အမွန္ဟုယူလွ်င္ ဘိကၡဳဓမၼပိယ၏ ေဖာ္ျပပါ (က) (ခ) (ဂ)စကားတို႔ကိုလည္း အမွန္ဟုသာ ယူရမည္။
တစ္ဖန္ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၈)မွာပါသည့္ (တရားဟူသည္ နာၾကား႐ံုမွ်ျဖင့္ ၿပီးျပည့္စံုမႈ ရွိသည္ဟု မဆိုသာပါ။ (ပ) အမွန္ပင္ျဖစ္ပါ၏)ဟူေသာစကားႏွင့္ (တရားနာ႐ံုသက္သက္ ဒႆနျဖင့္ တရားမရႏိုင္။ ဘာဝနာအလုပ္ လုပ္ပါမွ တရားရႏိုင္တယ္ဟုဆိုပါလွ်င္ လက္ခံႏိုင္(ပ)}}ဟူေသာစကားတို႔ႏွင့္ အတူတူပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤေနရာတြင္ အထူးတင္ျပလိုသည္မွာ ၄င္းသည္ ၄င္း၏မ႐ိုးမသားျပဳလုပ္တတ္သည့္ဥာဥ္အတိုင္း မ႐ိုးမသား ျပဳလုပ္ထားပါသည္။
လုပ္ထားပံုမွာ-
ပထမနိဗၺာန္ေရးသားသူသည္ ဘိကၡဳဓမၼပိယ ျဖစ္ပါ၏။
ဝိပႆနာတေစၦေရးသူသည္ နန္းဦး(တမၸဝတီ) ျဖစ္ပါ၏။
ေထရဝါဒဆိုင္းဘုတ္ေအာက္မွာ အမွားဝကၤပါေရးသားသူသည္ ဝိဘဇၨဝါဒီ ျဖစ္ပါ၏။
ပခုကၠဴဝိပႆနာအလုပ္ေပးတရား အပိုင္း(၁) အပိုင္း(၂) အပိုင္း(၃)တို႔ကို စိစစ္ခ်က္အက်ဥ္း-ေရးသား သူသည္ မစိုးရိမ္စာသင္သား ျဖစ္ပါ၏-ဟု ၄င္းက ေသခ်ာခြဲျခား သိျမင္ထားပါသည္။ သို႔ပါလ်က္ကယ္ႏွင့္ ေဖာ္ျပပါပုဂၢိဳလ္ ၄-ဦးတို႔ကို (ပရဝါဒီ)နာမ္စားျဖင့္ မွတ္သားျပလ်က္ တစ္အုပ္လံုးမွာ သံုးႏႈန္းေရးသားျပသသည္။ ထို႔ေနာက္ စာမ်က္ႏွာ(၉၈)အေရာက္တြင္မွ (ပရဝါဒီမည္ေသာ မစိုးရိမ္စာသင္သား}}ဟု လံုးခ်လိုက္သည္။ (ပရဝါဒီဟု ပါရွိသမွ်အားလံုးသည္ မစိုးရိမ္စာသင္သားပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္}}ဟု သိမွတ္သြားေစပါသည္။
(ဘိကၡဳဓမၼပိယ}မွာ အမွားရွိခဲ့လွ်င္လည္း စာ႐ႈသူတို႔က (မစိုးရိမ္စာသင္သား}အေပၚသာ အျပစ္ျမင္ေစရန္၊
(နန္းဦး(တမၸဝတီ))မွာ အမွားရွိခဲ့လွ်င္လည္း စာ႐ႈသူတို႔က (မစိုးရိမ္စာသင္သား}အေပၚသာ အျပစ္ျမင္ေစရန္၊
(ဝိဘဇၨဝါဒီ}မွာ အမွားရွိခဲ့လွ်င္လည္း စာ႐ႈသူတို႔က (မစိုးရိမ္စာသင္သား}အေပၚသာ အျပစ္ျမင္ေစရန္၊
(မစိုးရိမ္စာသင္သား}မွာ အမွားရွိခဲ့လွ်င္လည္း စာ႐ႈသူတို႔က (မစိုးရိမ္စာသင္သား}အေပၚသာ အျပစ္ျမင္ေစရန္ တမင္ လုပ္ႀကံမုသားဆိုကာ မ႐ိုးမသား လုပ္ထားမႈ ျဖစ္ေပသည္။ ဤခ်က္သည္ မည္မွ်အေရးႀကီးပါသနည္း။ အသေရဖ်က္မႈအရ အမႈအခင္းေျမာက္ႏိုင္သည္ဟု ယူဆအပ္ပါသည္။
အမွန္အားျဖင့္ ေရးသားျပသရမည္မွာ ပထမနိဗၺာန္ကို ေဝဖန္ရာဌာနတို႔၌ ပရဝါဒီမည္ေသာ ဘိကၡဳဓမၼ ပိယဆရာေတာ္ဟုသာ သံုးႏႈန္းရမည္။ ဝိပႆနာတေစၦကို ေဝဖန္ရာဌာနတို႔၌ ပရဝါဒီမည္ေသာ နန္းဦး(တမၸဝတီ) ဟုသာ သံုးႏႈန္းရမည္။ ေထရဝါဒဆိုင္းဘုတ္ေအာက္မွာအမွားဝကၤပါကို ေဝဖန္ရာဌာနတို႔၌ ပရဝါဒီမည္ေသာ ဝိဘဇၨဝါဒီ ဟုသာ သံုးႏႈန္းရမည္။ စိစစ္ခ်က္အက်ဥ္းတို႔ကို ေဝဖန္ရာဌာနတို႔၌ ပရဝါဒီမည္ေသာ မစိုးရိမ္စာသင္သားဟုသာ သံုးႏႈန္းရမည္။
(ဤ၌ (ပရဝါဒီ}အမည္သည္ ၄င္းက ကင္ပြန္းတပ္ေပးထားသည့္အမည္ဆိုး ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း စာေရးသူတို႔၏ တပည့္မ်ားကေတာ့ (အရွင္ဘုရားတို႔က အမ်ားအက်ိဳးကို ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ (ပရဟိတ}ရဲ႕ အဓိပၸာယ္လိုပဲ (အမ်ားအက်ိဳးေဆာင္သူ}လို႔ အဓိပၸာယ္ထြက္လာမွာပါ။ သူတို႔ေတြကေတာ့ သူတို႔အက်ိဳးပဲ ေဆာင္ရြက္သူေတြ ျဖစ္လို႔မို႔ (သကဝါဒီ}လို႔ ျဖစ္သြားမွာပါ}}ဟု အဓိပၸာယ္သစ္တစ္ခု ဟာသအေနျဖင့္ ဖြင့္လွစ္သံုးစြဲေၾကာင္း ရွင္းျပလာပါေသးသည္။)
အေျဖ(၆)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၈)၌ ((ပရဝါဒီတို႔သည္) မွ်တေသာအေျခအေနတြင္ ရပ္တည္ မေနဘဲ ဗုဒၶဘာသာတို႔ ထံုးတမ္းအစဥ္အလာျဖစ္ေသာ တရားေဟာျခင္း၊ တရားနာျခင္းအလုပ္တို႔ကို ျပစ္တင္ ကဲ့ရဲ႕႐ႈတ္ခ်ျခင္း၊ အဓမၼဝါဒေတြ-စသည္ျဖင့္ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ မေတာ္မတရားစြပ္စြဲျခင္း၊ တစ္ဖက္သားကို အျပစ္မရွိ အျပစ္ရွာ ရန္စတိုက္ခိုက္ေန ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အဓမၼဝါဒအတြင္း သက္ဆင္းသြားသူမ်ား ျဖစ္သြား သည္}}ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ မွ်တေသာအေျခအေနတြင္ ရပ္တည္ရမည္လား...မွန္ကန္ေသာအေျခအေနတြင္ ရပ္တည္ရမည္ လား...ဟု ေမးခြန္းထုတ္လိုပါသည္။ ပရဝါဒီ အမည္တပ္မခံရေသာ ဘိကၡဳဓမၼပီယဆရာေတာ္၊ ပရဝါဒီ အမည္တပ္မခံ ရေသာ နန္းဦး(တမၸဝတီ)၊ ပရဝါဒီ အမည္တပ္မခံရေသာ ဝိဘဇၨဝါဒီ၊ ပရဝါဒီအမည္တပ္ခံရေသာ မစိုးရိမ္စာသင္သား ပုဂၢိဳလ္ ၄-ဦးတို႔သည္ မွန္ကန္ေသာအေျခအေနတြင္ ရပ္တည္ေနလ်က္ ရွိၾကပါသည္။
(တရားေဟာျခင္း၊ တရားနာျခင္းအလုပ္တို႔ကို ျပစ္တင္ကဲ့ရဲ႕႐ႈတ္ခ်ျခင္း}}ကို ဓမၼဝါဒီဆရာ ၄-ဦးတို႔က လံုးဝမလုပ္ပါေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွား သိေစလိုပါသည္။
အဓမၼဝါဒျဖစ္ေသာ တရားေဟာျခင္း၊ တရားနာျခင္းအလုပ္တို႔ကိုသာ ေဖာ္ထုတ္ တားဆီး ဖယ္ရွားျခင္းတို႔ကို ဓမၼဝါဒီဆရာ ၄-ဦးတို႔က ဓမၼဝါဒီျဖစ္သည္ႏွင့္ညီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနၾက ပါသည္။
၄င္းက (အဓမၼဝါဒေတြ-စသည္ျဖင့္ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ မေတာ္မတရားစြပ္စြဲျခင္း}}ကို ျပဳလုပ္ေနသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲထားပါသည္။ သဂၤါယနာ ၆-တန္တင္အပ္ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္ႏွင့္ မညီသည္မ်ားကို အဓမၼဝါဒ ေတြဟု ေျပာရမည္မွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တိုင္း၏ ျမင့္ျမတ္ေသာ တာဝန္သိစိတ္အရ က်င့္အပ္သည့္ က်င့္ဝတ္သာ ျဖစ္ပါသည္။
တစ္ဖန္ (တစ္ဖက္သားကို အျပစ္မရွိအျပစ္ရွာ ရန္စတိုက္ခိုက္ေနျခင္းေၾကာင့္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အဓမၼဝါဒ အတြင္း သက္ဆင္းသြားသူမ်ား ျဖစ္သည္}}ဟု စြပ္စြဲထားျပန္ပါသည္။ တစ္ဖက္သားဟူသည္မွာ (တစ္ဖက္သားက ဓမၼဝါဒီျဖစ္သည္ကို အဓမၼဝါဒီ}}ဟု ေျပာဆိုမိလွ်င္ကား စာေရးဆရာ ၄-ဦးတို႔သည္ အဓမၼဝါဒအတြင္းသို႔ သက္ဆင္းသြား လိမ့္မည္ အမွန္။ သို႔ရာတြင္ (တစ္ဖက္သားက အဓမၼဝါဒီျဖစ္၍ အဓမၼဝါဒီ}}ဟု ေျပာဆိုေရးသားျခင္းကား အဓမၼဝါဒ အတြင္းသို႔ မသက္ေရာက္ႏိုင္ေပ။
စာေရးဆရာ ၄-ဦးတို႔၏ ေရးသားခ်က္မ်ားသည္ မည္သည့္ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာ ဋီကာအရ မည္သို႔ မွားယြင္းလြဲေခ်ာ္ျခင္းေၾကာင့္ အဓမၼဝါဒအတြင္းသို႔ သက္ေရာက္သြားပါေၾကာင္း အကိုးအကားျပႏိုင္လွ်င္ အကိုးအကား ျပေစခ်င္ပါသည္။
အေျဖ(၇)။ ။၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၈)၌ (ပရဝါဒီတို႔၏ (က)အမွတ္ျပစကားရပ္တြင္ ----(မဂ္ဖိုလ္ရသူ လံုးဝ မရွိႏိုင္} ဟူေသာ စကားမွာ မွားယြင္းပါသည္}}ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ (မဂ္ဖိုလ္ရသူ လံုးဝမရွိႏိုင္}ဟူေသာ စကားသည္ အရွင္ထာဝရအမည္ခံ ၄င္း၏စကားသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ အေျဖ(၅)၌ ျပထားေသာ (က)အမွတ္ျပစကားႏွင့္ ျပန္တိုက္ၾကည့္လိုက္ပါ။
ဘိကၡဳဓမၼပိယက ေရးထားသည္မွာ (တရားနာ႐ံုသက္သက္ ဒႆနျဖင့္ တရားမရႏိုင္ေၾကာင္း}ဟူ၍သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤစကားကို အရွင္ထာဝရအမည္ခံ ၄င္းက အဘယ္နည္းျဖင့္ နားလည္ေျပာဆိုလိုျခင္းေၾကာင့္ (မဂ္ဖိုလ္ ရသူ လံုးဝမရွိႏိုင္}ဟူ၍ အဓိပၸာယ္သစ္ စာသားအသစ္ ျဖစ္ေပၚလာပါသနည္း။ ရွင္းျပပါ။
အေျဖ(၈)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၉)၌ (ပရဝါဒီတို႔၏ (ခ)စကားရပ္လာ ----]ပုထုဇဥ္ရဟန္းေတြ ေဟာတဲ့ တရားက လံုးဝတရားမရႏိုင္}ဟူ၍ အဘယ္စာေပ၌ လာရွိပါသနည္း}}ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ (ပုထုဇဥ္ရဟန္းေတြေဟာတဲ့ တရားက လံုးဝ တရားမရႏိုင္ေတာ့}ဟူေသာ စကားသည္ အရွင္ ထာဝရ အမည္ခံ ၄င္း၏စကားသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ အေျဖ(၅)၌ ျပထားေသာ (ခ)အမွတ္ျပစကားႏွင့္ ျပန္တိုက္ ၾကည့္လိုက္ပါ။
ဘိကၡဳဓမၼပိယက ေရးထားသည္မွာ (ဒီေလာက္ဆိုရင္ ပုထုဇဥ္ရဟန္းတစ္ပါးက တရားေဟာရင္ တရားနာ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေလးမဂ္ေလးဖိုလ္ ရႏိုင္တယ္-မရႏိုင္ဘူးဆိုတာ တပည့္ေတာ္တို႔ သေဘာေပါက္ပါၿပီ} ဟူ၍သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤစကားကို အရွင္ထာဝရအမည္ခံ ၄င္းက အဘယ္နည္းျဖင့္ နားလည္ေျပာဆိုလိုျခင္းေၾကာင့္ (ပုထုဇဥ္ ရဟန္းေတြ ေဟာတဲ့ တရားက လံုးဝ တရားမရႏိုင္ေတာ့}ဟူ၍ အဓိပၸာယ္အသစ္ စာသားအသစ္ ျဖစ္ေပၚလာ ပါသနည္း။ ရွင္းျပပါဦး။
၄င္းသည္ ဘိကၡဳဓမၼပိယဆရာေတာ္ သံုးႏႈန္းထားေသာ (ဒီေလာက္ဆိုရင္}ဟူေသာ ပမာဏျပပုဒ္အတြင္းက အျပည့္အစံုအနက္အဓိပၸာယ္တို႔ကို သံုးသပ္ျခင္းမျပဳဘဲ မ်က္ကန္းသဖြယ္ျပဳ၍ အဓိပၸာယ္ေဖာ္ထားေၾကာင္း ထင္ရွားပါ သည္။
အေျဖ(၉)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၉)၌ (ပရဝါဒီတို႔၏ (က)စကားရပ္ကို လက္ခံႏိုင္စရာ ရွိေသာ္လည္း (ခ) (ဂ) (ဃ) စကားရပ္တို႔မွာ ဘုရားေဟာ ေထရဝါဒက်န္းဂန္တို႔ႏွင့္ လြဲေခ်ာ္ဆန္႔က်င္ေနပါသည္}}ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊
၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၁၇)၌ (သို႔ျဖစ္၍ (ဃ) ဝါက်လာ (အျခားလူတို႔ မွတ္မိ႐ံု သာမွတ္မိၿပီး ပဋိေဝဓဥာဏ္မျဖစ္} ဟူေသာစကားမွာ အ႐ူးေခ်းပန္း ပရမ္းပတာ ေျပာဆိုေသာစကားသာတည္း}}ဟူ၍လည္းေကာင္း၊
၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၂၂/၂၃)တို႔၌ ]]အထက္၌ တင္ျပခဲ့ၿပီးေသာ ပါဠိအ႒ကထာ စကားရပ္မ်ားျဖင့္ပင္ (ဘုရား တရားေဟာသည့္အခါ အျခားလူတို႔ ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ၾကေၾကာင္း၊ တရားနာရင္ ေသာတာပန္တည္ရမယ္။ ဒီစကားလံုးဝမွားတယ္}စသည္ျဖင့္ တရားေဟာ တရားနာျခင္းအလုပ္ကို အျပစ္ဖြဲ႕ ရန္ရွာ တတ္ေသာ ပရဝါဒီတို႔၏ စကားတို႔သည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ေဝသာရဇၨဥာဏ္ေတာ္တို႔ကို တားျမစ္ေသာ အဓမၼဝါဒစကားရပ္မ်ား သာ ျဖစ္ပါေတာ့သည္}}ဟူ၍လည္းေကာင္း ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတို႔တြင္ တရားနာရင္းၾကားရင္းျဖင့္ ေသာတာပန္တည္-မတည္ကိစၥမွာ (ဂ)ဝါက်ႏွင့္ သက္ဆိုင္ပါသည္။ (ဂ)ဝါက်လာ မူရင္းစကားသည္ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၈) ၌ (တရားဟူသည္ နာၾကားရံုမွ်ႏွင့္ ၿပီးျပည့္စံုမႈရွိသည္ဟု မဆိုသာပါ။ သမၼပၸဓာန္ ဝီရိယျဖင့္ ကိုယ္တိုင္လက္ေတြ႕ ႀကိဳးစားအားထုတ္ပါမွသာ ရႏိုင္သည္မွာလည္း အမွန္ပင္ ျဖစ္ပါသည္}} ဟူေသာစကားရပ္၊ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ (၁၇၇)ပါ အတည္ျပဳအမွန္ျပ စကားရပ္မ်ားႏွင့္ အတူတူ ပင္ျဖစ္၍ မွန္ပါသည္။ မမွားေပ။ (ဤသို႔ဆိုလွ်င္ အ႐ူးေခ်းပန္း ပရမ္းပတာစကား ေျပာသူကား မည္သူနည္း။)
(ဃ)ဝါက်လာစကားရပ္ပါ မူရင္းစကားစုသည္ မူလပဏၰာသပါဠိေတာ္က်မ္း၊ စာမ်က္ႏွာ(၁)မွာ စတင္လာ ရွိသည့္ တရားေတာ္အရ ေရးသားျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း အမွားဝကၤပါစာအုပ္မွာ အျပည့္အစံု ပါရွိၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မွန္ပါသည္။
အကယ္၍ ((ဃ)စကားရပ္ကို မမွန္ပါ}}ဟုဆိုလွ်င္ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၂၀)တြင္ ပါရွိသည့္
(အမွန္ဆိုရေသာ္ တရားလည္းနာရမည္။ နာသည့္အတိုင္းလည္း က်င့္ရမည္။ ထိုအခါ ပုဂၢလသမၸတၲိျဖစ္ေသာ ျဖည့္ဆည္းဖူးခဲ့ေသာ ပါရမီအထိုက္အေလ်ာက္လည္း ရွိပါက နိဗၺာန္ႏွင့္ လြဲေခ်ာ္ႏိုင္စရာ မရွိေတာ့ေခ်}}
ဟူေသာစကားကိုလည္း မမွန္ဟုသာ ဆိုရမည္မုခ်။ (ဤသို႔ဆိုလွ်င္ အ႐ူးေခ်းပန္း ပရမ္းပတာစကား ေျပာသူကား မည္သူနည္း။)
အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ပုဂၢလသမၸတၲိျဖစ္ေသာ ျဖည့္ဆည္းဖူးခဲ့ေသာ ပါရမီအထိုက္အေလ်ာက္ မရွိပါက နိဗၺာန္ႏွင့္ လြဲေခ်ာ္ႏိုင္စရာ ရွိျခင္းေၾကာင့္ တရားေဟာေသာ္လည္း ပဋိေဝဓဥာဏ္ မျဖစ္သူမ်ားမွာ မ်ားစြာပင္ ရွိပါေပေတာ့သည္။ (ဘုရား တရားေဟာသည့္အခါ အျခားလူတို႔ ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ၾကေၾကာင္း}}မွာ မွန္ေသာစကားသာ ျဖစ္ေပေတာ့သည္။ (အျခားလူ}ဟူသည္မွာ ပါရမီမျပည့္ေသးသူ၊ ဣေႁႏၵမရင့္ေသးသူ၊ ေသာတာပန္တို႔အတြက္ ေဟာအပ္သည့္တရားကို နားမလည္ႏိုင္ေသာ ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္ စသည္မ်ားကို ဆိုလိုပါသည္။ အနာဓိဂတတၲာ။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ တစ္ရက္လွ်င္ ၂-ႀကိမ္ ေလာကႀကီးကို ႐ႈစားဆင္ျခင္ေတာ္မူေလ့ရွိရာ ဥာဏ္ေတာ္ကြန္ရက္ အတြင္း ထင္လင္းစြာ ဝင္လာသူမ်ားသာ ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္ေစႏိုင္သူမ်ား ျဖစ္၍ မဂ္ဖိုလ္ရသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ၾကပါသည္။ အျခားသူမ်ားမွာ ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္-မျဖစ္သည္ ဧကန္နည္းအားျဖင့္ မေသခ်ာပါ။
အေျဖ(၁၀)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၁၄)၌ (ထို႔ထက္ပို၍ခိုင္မာေသာ ပရဝါဒီတို႔၏စကားမွာ (ဃ) စကားရပ္လာ စကားတို႔ ျဖစ္သည္။ တရားေဟာတရားနာျခင္းအလုပ္ကို သူတို႔ လံုးဝမ႐ႈစိမ့္ေၾကာင္း ပိုမိုထင္ရွားသည္။ (ဘုရားက တရားနာသူကို အထူးငဲ့၍ တရားမ်ားစြာကို ေဟာခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းတရားတို႔ကို အျခားလူတို႔က မွတ္မိႏိုင္႐ံုသာ သိၾကၿပီး ပဋိေဝဓဥာဏ္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ၾကေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ မွတ္ယူၾကပါ}ဟူ၍ အဓမၼဝါဒတစ္ရပ္ကို ထူေထာင္ခဲ့ပါသည္}}ေရးသားျပသထားပါသည္။
အရွင္ထာဝရအမည္ခံသူ ၄င္းက (အျခားလူတို႔က မွတ္မိႏိုင္႐ံုသာ သိၾကၿပီး ပဋိေဝဓဥာဏ္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ၾကေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ မွတ္ယူၾကပါ}}ဟူေသာစကားကို အဓမၼဝါဒတစ္ရပ္ဟု ဆိုလွ်င္ ၄င္းကိုယ္တိုင္ ေျပာဆိုထားေသာ ၄င္း၏စာအုပ္ (စာမ်က္ႏွာ(၂၀)}ပါစကားသည္လည္း အဓမၼဝါဒစကားပင္ ျဖစ္ရေပေတာ့မည္။ မွန္၏။ အဓိပၸာယ္ခ်င္း အတူတူပင္။
အေျဖ(၁၁)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၁၄)၌ ((က) (ခ) (ဂ)တို႔မွာ ဘာဝနာကို ရည္ညႊန္းေသာ္လည္း (ဃ)စကားရပ္အရ ဆန္႔က်င္ဘက္(အဆိုး၊အျပစ္)ကို ဦးတည္ထားသည္မွာ ေသခ်ာပါ၏။ ယင္း(ဃ)ပါ အဓမၼဝါဒကို တင္ျပၿပီး-တင္ျပလတၲံ႔ ျဖစ္ေသာ-အကိုးအကားတို႔ျဖင့္ အမွန္အမွား ခြဲျခားဆံုးျဖတ္ပါေလာ့ ဓမၼမိတ္ေဆြ}} ဟူ၍ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းသည္ တရားေဟာ၊ တရားနာ၊ တရားပြဲဟူရာတြင္ ဓမၼဝါဒီတရား၊ အဓမၼဝါဒီတရားဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးရွိေၾကာင္းကိုမွ် မသိသူ ျဖစ္ေပသည္။ ဓမၼဝါဒီျဖစ္ေသာ ဓမၼဒါနေၾကာင့္ ေကာင္းေသာအက်ိဳး ႀကီးမားပါသည္။ အဓမၼဝါဒီျဖစ္ ေသာ အဓမၼဒါနေၾကာင့္ ေျပာင္းျပန္လွန္၍ မေကာင္းေသာအက်ိဳး ႀကီးမားပါသည္။ အဇာတသတ္ဝတၳဳလာ ေဒဝဒတ္၏ အဓမၼဒါနေဟာတရားမ်ိဳးကို ဆိုလိုပါသည္။
၄င္းတြင္ (တင္ျပၿပီး-တင္ျပလတၲံ႔ ျဖစ္ေသာ အကိုးအကားမ်ား} ကို ရွာၾကည့္ေသာအခါ ပါဠိ-ျမန္မာျပန္ သာဓက ၁၅-ခု ေဖာ္ျပထားပါသည္။
၄င္း၏အကိုးအကား ၁၅-ခုစလံုးတြင္ (ဘုရားက တရားနာသူကို အထူးငဲ့၍ တရားမ်ားစြာကို ေဟာခဲ့ ေၾကာင္း။ ယင္းတရားတို႔ကို အျခားလူတို႔က မွတ္မိႏိုင္႐ံုသာ သိၾကၿပီး ပဋိေဝဓဥာဏ္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ ၾကေၾကာင္း-ဟူေသာ စကားသည္ အဓမၼဝါဒတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္}}ဟူေသာစကားကို အမွန္တကယ္ အတည္ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ပါဠိအ႒ကထာဟူ၍ တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ် မပါရွိေခ်။ မဆီမဆိုင္ေတြကို ကိုင္မိရာ ကိုင္လိုက္ရပံု ေပၚေနပါသည္။
၄င္းပါဠိေတာ္အ႒ကထာမ်ားသည္ သူ႔ေနရာႏွင့္ သူ႔အဓိပၸာယ္ႏွင့္ သူ႔ဘာသာသူ မွန္ကန္ေနၾကပါေသာ္လည္း ၄င္းတို႔အားလံုးက (ဃ)ဝါက်ပါစကားစုသည္ အဓမၼဝါဒ ျဖစ္သည္ဟူေသာ အဓိပၸာယ္ကိုကား မျဖစ္ေစႏိုင္ေပ။ အကယ္၍ ၄င္းတို႔အားလံုးက (ဃ)ဝါက်ပါစကားစုသည္ အဓမၼဝါဒ ျဖစ္သည္ဟူေသာ အဓိပၸာယ္ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ျငားအံ့။ ၿပီးေစႏိုင္ျငား အံ့။ ၄င္း၏စာအုပ္-(စာမ်က္ႏွာ(၂၀)}တြင္ ပါရွိသည့္ စကားသည္လည္း မမွန္ေသာစကားသာျဖစ္၍ အဓမၼဝါဒသာ ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္။ (နာသူတိုင္း မဂ္ဖိုလ္ကို ရရမည္-ဆိုလိုရာေရာက္သည္-ဟူလို။)
ထို႔ထက္တက္၍ဆိုခ်င္ေသးလွ်င္ ၄င္းသည္ (ဃ)ဝါက်ပါစကားစုကို တိုက္ခိုက္ေနရင္းျဖင့္ပင္ (ျမတ္စြာ ဘုရား၏ တရားကိုနာၾကားရသူတိုင္း မည္သူမဆို (တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ်မက်န္) အကုန္လံုး အားလံုး ပဋိေဝဓဥာဏ္ ရရွိသူခ်ည္းသာ ျဖစ္သည္}}ဟူေသာ အဓမၼဝါဒသစ္တစ္ရပ္ကို ေၾကညာၿပီး ဝန္ခံလိုက္ရာေရာက္သြားမည္ သာ ျဖစ္ပါသည္။
အေျဖ(၁၂)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၂၃)၌ (ပရဝါဒီတို႔၏(င)စကားရပ္၌ (အခ်ည္းအႏွီးျဖစ္တဲ့ သာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတြကသာ သာသနာကို ဖ်က္ဆီးမွာပါ}ဟု အေပါင္းႏွင့္ဆိုထားျခင္းေၾကာင့္ သာသနာတြင္း သား ရဟန္းမွန္သမွ် မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ည္းအႏွီး ျဖစ္ကုန္ေတာ့၏။ တရားမရႏိုင္ေတာ့-စသည္ျဖင့္ အဓိပၸာယ္ရပါသည္။ သာသနာေတာ္တြင္းရွိ ရဟန္းသံဃာေတာ္တို႔ကို ပုတ္ခတ္ဆဲေရးထားေသာ စကားတို႔သာ ျဖစ္သည္}}ဟူ၍ ေရးသားျပ သထားပါသည္။
၄င္းတြင္ (င)မူရင္းလာစကားႏွင့္ မဆိုင္ပါ။ (င)မူရင္းမွာ (သံကိုသံဖ်က္ သံေခ်းတက္ဆိုသလို အခ်ီးအႏွီးျဖစ္တဲ့ သာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတြကသာ သာသနာေတာ္ကို ဖ်က္ဆီးမွာပါ}}ဟူ၍သာ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းစကားစုသည္ သာသနာဝင္အားလံုး ၾကားဖူးနားဝ ျပည့္ဝေနသည့္စကားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ရဟန္းေကာင္းတို႔ကို မထိခိုက္ေစရန္ (အခ်ီးအႏွီးျဖစ္တဲ့}ဟူေသာ ဝိေသသနျဖင့္ ပိုင္းျဖတ္ထားၿပီးသား ျဖစ္ပါသည္။ ((အခ်ီးအႏွီးမျဖစ္တဲ့ ရဟန္းေတြက ေတာ့ သာသနာေတာ္ကို မဖ်က္ဆီးပါ}} ဟူ၍ ဗ်တိေရကတၳ ထင္ရွားသည့္စကား ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ပါလ်က္ကိုပင္ (င)မူရင္းကို ၄င္းက ျပန္လည္ေျပာဆိုရာ၌ (သာသနာတြင္းသား ရဟန္းမွန္သမွ် မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ည္းအႏွီး ျဖစ္ကုန္ေတာ့၏။ တရားမရႏိုင္ေတာ့}}ဟူ၍ အဓိပၸာယ္အသစ္ စာသားအသစ္ျဖင့္ ေျပာႏိုင္သည့္အတြက္ အံ့ဩရပါသည္။
အရွင္ထာဝရ အမည္ခံသူ ၄င္းသည္ ဤမွ်ေလာက္ၾကြယ္ဝလွပေသာ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံနည္းတို႔ကို မည္သည့္ ဆရာတို႔ထံမွ သင္ယူတတ္ေျမာက္ခဲ့ရေပသနည္း။ စိတ္ဝင္စားလာေလၿပီတကား။ စင္စစ္အားျဖင့္ သာသနာေတာ္ တြင္းရွိ ရဟန္းသံဃာေတာ္တို႔ကို ပုတ္ခတ္ဆဲေရးသူမွာ အရွင္ထာဝရအမည္ခံ (၄င္း)သာလွ်င္ ျဖစ္ေပသည္။
၄င္းေဖာ္ျပထားသည့္ အဟံဘေႏၱ-အစခ်ီသည့္ သာဓကမွာ သာဓက မေျမာက္ေပ။ အခ်ီးအႏွီးျဖစ္ေသာ ရဟန္းမ်ားကိုလည္း သံသာရဝ႗ေတာျဖင့္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားခ်ည္းဟုဆိုလွ်င္ ၄င္း၏စကားအတိုင္း ဟုတ္ႏိုင္-မဟုတ္ႏိုင္ကို သာသနာေရးဦးစီးဌာန ဝိနိစၦယခံု႐ံုးဝင္ အမႈတြဲမ်ားအေၾကာင္း ေလ့လာၾကည့္ေစခ်င္ပါဘိသည္။ ပထမ ပါရာဇိကမႈမ်ားႏွင့္ ဒုတိယပါရာဇိကမႈမ်ား က်ဴးလြန္ထားသည့္ ရဟန္းမ်ားကိုလည္း သာသနာဖ်က္ဟု မဆိုႏိုင္ေတာ့ ၿပီေလာ။ ၄င္းပါရာဇိကက်ဴးလြန္ၿပီးသား ရဟန္းမ်ားလည္းပဲ သံသာရဝ႗ေတာျဖင့္ ဝင္ေရာက္လာသူျဖစ္၍ အခ်ီးအႏွီး မဟုတ္သူမ်ားတည္း-သာသနာဖ်က္မဟုတ္သူမ်ားတည္း-ဟု ယူဆရပါမည္ေလာ။
၄င္းက ၄င္းဝါသနာထံုေနသည့္ အဆဲစာတို႔ျဖင့္ ပံုစံခ်လ်က္ ေအာက္ပါအတိုင္း ဆဲေရးပုတ္ခတ္ထားေသးသည္။
ျမတ္စြာဘုရားက...ဗုဒၶသာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ီးအႏွီး မျဖစ္။ (နိဗၺာန္ရေသာ အက်င့္ကို က်င့္၏။)
ပရဝါဒီက... ဗုဒၶသာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ီးအႏွီး ျဖစ္၏။ (နိဗၺာန္ရေသာ အက်င့္ကို မက်င့္။) (၄င္း၏စာအုပ္၊ စာ-၂၄)
အထူးမွတ္ခ်က္။ အထက္ပါစကားစုသည္ ဘိကၡဳဓမၼပိယဆရာေတာ္၏ ((င)ဝါက်ပါစကားစု ) မဟုတ္ျခင္း ေၾကာင့္ အရွင္ထာဝရအမည္ခံသူ )၄င္း၏စကားသာလွ်င္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။ ၄င္းသည္သာလွ်င္ ပရဝါဒီ ျဖစ္ပါ ေတာ့သည္။
အေျဖ(၁၂)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္၌ (စ-၁) (စ-၂) (စ-၃)ဟူ၍ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း ၄င္းတို႔ ကို သီးသန္႔ခြဲျခမ္း၍ ေဝဖန္ထားခ်က္ လံုးဝမပါရွိေခ်။
၄င္းစာတို႔တြင္ မစိုးရိမ္စာသင္သားက ဝိပႆနာတရားအဖြဲ႕ တစ္ခုက သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်မည္ကို ...ရွင္းလင္းျပၿပီး လံုးဝပယ္ခ်လိုက္ေၾကာင္း စသည္တို႔ကို စာ႐ႈသူတို႔အား သိေစျမင္ေစၿပီးလွ်င္ မစိုးရိမ္စာသင္သားအေပၚ အမုန္းစိတ္ဝင္ေစလိုျခင္းေၾကာင့္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားသည္ဟု သံုးသပ္ရပါသည္။
အမွန္ကမူ ဝိပႆနာတရားသင္ျပမည့္အဖြဲ႕သည္ တကယ္မွားသည့္ အမွားမ်ားကို အစဥ္အဆက္ မျပတ္မလပ္ က်ဴးလြန္ေနသည့္အဖြဲ႕သာ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဓမၼဝါဒ ေဖာ္ထုတ္တားဆီးဖယ္ရွာေရး လုပ္ငန္းစဥ္အရ မစိုးရိမ္ စာသင္သားက ပယ္ခ်လိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ (ျမတ္ပန္းရဂံုမဂၢဇင္း}တြင္ ၄င္းဝိပႆနာအဖြဲ႕၏ အမွားမ်ား အေၾကာင္းကို လစဥ္အခန္းဆက္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပေပးလ်က္ ရွိပါသည္။ သူတို႔အဖြဲ႔က မွားသည္-မမွားသည္တို႔ကို သိလိုလွ်င္ ျမတ္ပန္းရဂံုမဂၢဇင္းမ်ားကို ရွာေဖြေလ့လာၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။
၄င္းက (မစိုးရိမ္စာသင္သား၏ သာသနာေရးရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တစ္ဖက္သားတို႔ကို ေစာ္ကားႏွိမ့္ခ် ေရးသား ရန္)ဟု စြပ္စြဲပုတ္ခတ္ထားျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းစြပ္စြဲခ်က္အတိုင္း ဟုတ္သည္-မဟုတ္သည္ကို မစိုးရိမ္စာသင္သား ေရးသားေသာ စာအုပ္မ်ားထဲမွ (စိတ္ထားျဖဴစင္ပါရမီရွင္) စာအုပ္ကေလးတစ္အုပ္မွ်ကို ဖတ္ၾကည့္လိုက္လွ်င္ပင္ အမွန္ကို သိျမင္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
အေျဖ(၄)။ ။ ၄င္း၏ စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၅-၆)တို႔၌ (သာသနာေတာ္၌ အျပစ္ဖြဲ႔ရန္ရွာတတ္ေသာ လူစြမ္းေကာင္းလုပ္ရပ္မ်ားသည္ သာသနာတည္တံ့ေရးအတြက္မျဖစ္ဘဲ သာသနာဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးျခင္း၏ အေၾကာင္း ပင္ျဖစ္ေၾကာင္းကို ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဝိနည္းသုတၲန္ေဒသနာေတာ္တို႔တြင္ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရေပ၏။ ...။ ပဋိသႏၳာေရ အဂါရဝါ ဝိဟရႏၱိ-------။ အထက္ပါ ဗုဒၶေဒသနာေတာ္ကိုလည္း စာေရးသူ အထူးသတိျပဳမိပါ၏။ သို႔ေသာ္ ဤေနရာ ၌ တစ္ဖက္သတ္ရန္မူတတ္ေသာ ပရိယတ္ကို အလြဲသံုးစားျပဳ၍ ဓမၼနည္းလမ္းမက်ဘဲ ငါသိငါတတ္ ငါ့စကားႏြားရ လုပ္တတ္ေသာ ပရဝါဒီတို႔ကို (သင္တို႔၌လည္း အမွားေတြရွိေနသည္)ဆိုတာ ကိုယ္ခ်င္းစာနာစိတ္ထားတတ္ေစရန္ ေထာက္ျပေပးလိုျခင္းသာ ျဖစ္ပါ၏)
ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ (ကိမိလသုတၲန္)ကို ကိုးကားျပသထားေသာ္လည္း ၄င္းသုတၲန္မွာ (အဓမၼဝါဒေတြကို မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္၍ ဆက္ဆံေရးေျပျပစ္ေအာင္ ေနရစ္ၾကေလာ့၊ အဓမၼဝါဒ=အမွားတရားေတြကို လက္ခံရစ္ၾကေလာ့)ဟူ၍ တစ္စက္ကမွ် မပါျခင္းေၾကာင့္ ၄င္းကိမိလသုတၲန္သည္ အဓမၼဝါဒေဖာ္ထုတ္တားဆီးဖယ္ရွားေရးကို ေဆာင္ရြက္ေနေသာ မစိုးရိမ္စာသင္သားကို ႏွိပ္ကြပ္ဖို႔ရန္ ႀကိဳးစားေနသူအတြက္ သာဓကမေျမာက္ေပ။ လက္ကိုင္တုတ္မျဖစ္ေပ။ မစိုးရိမ္စာသင္သားသည္ ဓမၼဝါဒီ သံဃာေတာ္မ်ားကို ဂါရဝျပဳလ်က္ ေနထိုင္က်င့္သံုးေလ့ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ဆံုဖူး သူတိုင္း သိၾကပါသည္။
မစိုးရိမ္စာသင္သားသည္ အျပစ္ဖြဲ႔ရန္ရွာတတ္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ လူစြမ္းေကာင္းလုပ္ေနသူ မဟုတ္ ေၾကာင္း၊ သာသနာေတာ္ တည္တံ့ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနသူသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပရိယတ္ကို အလြဲ သံုးစား ျပဳလုပ္တတ္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ (ငါသိငါတတ္ ငါ့စကားႏြားရ)လုပ္တတ္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ မစိုးရိမ္ စာသင္သားမွာ မရွင္းႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေခါင္းငံု႔ခံလိုက္ရမည့္အမွားမ်ား လံုးဝမရွိေၾကာင္းတို႔ကို ေၾကညာ လိုပါသည္။ မစိုးရိမ္စာသင္သား၏ စာအုပ္မ်ား၊ ေဟာတရားမ်ား၌ ေလ့လာၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။
၄င္းတို႔သည္ကား မိမိဘာသာ အမွန္လုပ္ထုတ္ေဝထားေသာ စာအုပ္မ်ားကို စာအုပ္ထဲကအတိုင္းမွန္ပါသည္ဟု ေျပာႏိုင္ပါသလား...၊ ေျပာဝံ့ပါသလား။ ဤေနရာတြင္ ငါ့စကားႏြားရလုပ္သူမွာ မည္သူျဖစ္သနည္းဟုေမးရ ေပေတာ့မည္။
မည္သူ႔မွာ အမွားေတြရွိရွိ-ထိုအမွားသည္ ဝါဒေရးရာတစ္ခုအေနျဖင့္ အမွားမ်ိဳးဆက္ (ႏွိပ္စက္ေနမည့္ အမွားမ်ိဳး) ရွိေနလွ်င္ ေဝဖန္ေဖာ္ထုတ္တင္ျပေပးရန္ ရိုးသားသူတိုင္းမွာ တာဝန္ရွိပါသည္။
အေျဖ(၅)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၇)၌ (ပရဝါဒီတို႔သည္ တရားေဟာျခင္း(ဓမၼေဒသနာ)၊ တရားနာျခင္း (ဓမၼႆဝန) ဟူေသာ ပုညကိရိယဝတၳဳတို႔ကို ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ တရားမရႏိုင္။ ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္ တရားပြဲမ်ားမွာ အလဟႆ အပိုအလုပ္မ်ားအေနျဖင့္သာ ထင္ျမင္ယူဆသူတို႔ ျဖစ္၏။ ေရွ႕၌ အကၡရာစဥ္ျဖင့္ ေဖာ္ျပ အပ္ေသာ သူတို႔၏စကားရပ္မ်ားကို အႏွစ္ခ်ဳပ္ စစ္ထုတ္ၾကည့္ေသာအခါ ေအာက္ပါအတိုင္း တစ္ခုတည္းေသာအေျဖကို ေတြ႕ရေပ၏။
(တရားေဟာတရားနာျခင္းျဖင့္ တရားမရ။ တရားမသိႏိုင္။ ဘုရားလက္ထက္ကလဲ ဘုရားတရား ေဟာရာ၌ တရားမရခဲ့ၾက။ သာမန္ပုထုဇဥ္တို႔ေဟာက ပို၍ပင္ တရားမရႏိုင္ေၾကာင္း။ အခုေခတ္မွာ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ရႏိုင္သူတို႔ မရွိႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း။ အထူးသျဖင့္ တရားေဟာတရားျပတရားနာျခင္းအလုပ္ကို သူတို႔ မႏွစ္ၿမိဳ႕ေၾကာင္း (ေကာက္ခ်က္)တစ္ခုအျဖစ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ေပသည္)ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ ဘိကၡဳဓမၼပိယဆရာေတာ္၏ (ပထမနိဗၺာန္}-မွ
(က) ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္ေနာက္ပိုင္းမွာ မဂ္ဖိုလ္ရသူနည္းပါးေၾကာင္း သံယုတ္၊ ပါ၊ (သံ၊၁၊ ၄၂၂) မွာ ေဟာၾကားထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားနာရံုသက္သက္ ဒႆျဖင့္ တရားမရႏိုင္ေၾကာင္း အခိုင္အမာ ေျပာဆိုပါတယ္။ (ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ဝိပႆနာတေစၦ၊ စာ-၄၁)
(ခ) တင္ပါ့ဘုရား၊ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ပုထုဇဥ္ရဟန္းတစ္ပါးက တရားေဟာရင္ တရားနာပုဂၢိဳလ္ေတြ ေလးမဂ္ေလးဖိုလ္ရႏိုင္တယ္-မရႏိုင္ဘူးဆိုတာ တပည့္ေတာ္ သေဘာေပါက္ပါၿပီ။ (ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ ဝိပႆနာ တေစၦ၊ စာ-၉)
(ဂ) တရားနာရင္ ေသာတာပန္တည္ရမယ္၊ ၾကားရင္းနာရင္း ေသာတာပန္တည္တယ္ဆိုတဲ့စကားဟာ လံုးဝမွားေနပါတယ္။ တရားနာရံုသက္သက္ ဒီေခတ္မွာလဲ ေသာတာပန္ မတည္ႏိုင္ပါဘူး၊ ဘုရားလက္ထက္ ကလဲ ေသာတာပန္မတည္ခဲ့ၾကဘူး၊ ဘာလို႔မတည္သလဲဆိုေတာ့ ဆက္ၿပီး ေျပာပါ့မယ္၊ အခုေတာ့ ဒီေလာက္ပဲ ရပ္ထားဦးမယ္။ (ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ဝိပႆနာတေစၦ၊ စာ-၁၀)
(င) သံကိုသံဖ်က္ သံေခ်းတက္ဆိုသလို အခ်ည္းအႏွီးျဖစ္တဲ့ သာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတြသာ သသနာေတာ္ကို ဖ်က္ဆီးမွာပါ၊ သိပ္ၿပီးေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ (ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ဝိပႆနာတေစၦ၊ စာ-၄၂)
ဟူေသာ စာပိုဒ္တို႔ကို အကၡရာစဥ္ျဖင့္ အမွတ္ျပ၍ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ဝိဘဇၨဝါဒီ၏ (ေထရဝါဒဆိုင္းဘုတ္ေအာက္မွာအမွားဝကၤပါ)-မွ
(ဃ) ျမတ္ဗုဒၶသည္ အဓိကက်ေသာ တရားနာသူကို အထူးငဲ့၍ တရားမ်ားစြာတို႔ကို အျခားလူတို႔က မွတ္မိႏိုင္ရံုသာ သိၾကပါေသာ္လည္း ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ႏိုင္ၾကေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ မွတ္ယူၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသေဘာမွာ ထင္ရွားပါသည္။
ေထရဝါဒဆိုင္းဘုတ္ေအာက္မွာအမွားဝကၤပါ၊ စာ-၁၂၄)
ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
မစိုးရိမ္စာသင္သား၏ စိစစ္ခ်က္ အက်ဥ္း-မွ
(စ-၁) ၁၃၇၂-ခုႏွစ္ ဝါဆိုဦးတြင္ စာေရးသူတို႔ရပ္ကြက္အတြင္းရွိ ေအာင္ခ်မ္းသာဓမၼာရံုမွာ ဝိပႆနာတရားအဖြဲ႔တစ္ခုက ဝါတြင္းကာလ သင္တန္းမ်ားဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်မည္ကို သက္ဆိုင္ရာက အသိအမွတ္ ျပဳခြင့္ေပးခဲ့ၾကပါသည္။ (ပ)။ စာေရးသူက လံုးဝလက္မခံဘဲ လူႀကီးလက္မွတ္၏ အေရးမပါပံုမွားႏွင့္ တိုင္ေတာ ကိစၥ၏ ရံုးသေဘာသြား အဆင့္ဆင့္တို႔ကို ရွင္းလင္းျပၿပီး လံုးဝပယ္ခ်လိုက္ပါသည္။
(စ-၂) ၁၃၇၃-ခုႏွစ္ မိုးညႇင္းၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပမည့္တရားပြဲအတြက္ တရားပြဲလာေရာက္ပင့္သူမ်ားက စာေရးသူထံေမွာက္ ဝင္ေရာက္လာၾကပါသည္။ (ပ) ထိုတရားပြဲ အစီအစဥ္ လံုးဝပ်က္သြားပါသည္။
(စ-၃) ယခုလည္း ဓမၼဒါနျပဳလိုသူတို႔၏ အစီအစဥ္ ပ်က္လိမ့္မည္ဟု ထင္ျမင္မိပါသည္။ ထိုသို႔ ပ်က္ေသာအခါတြင္ ဘာ့ေၾကာင့္ပ်က္သနည္းဟု အေမးေရာက္လာလွ်င္ စာေရးသူ၏ မွတ္ခ်က္ေၾကာင့္ဟု ေျဖၾကပါလိမ့္မည္။
ဟူ၍ ၄င္းက ထုတ္ျပထားပါသည္။
မူရင္းကို အဓိပၸာယ္မွန္ေပါက္ေအာက္ အေခါက္ေခါက္ ဖတ္ၾကည့္သင့္ပါသည္။ အဘယ့္ ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (တရားေဟာျခင္း(ဓမၼေဒသနာ)၊ တရားနာျခင္း(ဓမၼႆဝန)ဟူေသာ ပုညကိရိယ ဝတၳဳတို႔ကို ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ တရားမရႏိုင္။ ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္ တရားပြဲမ်ားမွာ အလဟႆ အပိုအလုပ္မ်ားအေနျဖင့္သာ ျဖစ္၏)ဟူေသာစကားမွာ အရွင္ထာဝရ အမည္ခံထားသူ (၄င္း)၏ ကိုယ္ပိုင္စကားမွ်သာ ျဖစ္သည္။
ထိုစကားသည္ ဘိကၡဳဓမၼပိယဆရာေတာ္၏ စကားမဟုတ္ေပ။ ဝိဘဇၨဝါဒီ၏ စကားမဟုတ္ေပ။ မစိုးရိမ္ စာသင္သား၏ စကားမဟုတ္ေပ။ (မူရင္းျဖစ္ေသာ ပထမနိဗၺာန္ႏွင့္ဝိပႆနာတေစၦ- စသည့္စာအုပ္ကို ရွာေဖြၿပီး ဖတ္႐ႈၾကည့္လွ်င္ ပိုမိုထင္ရွားစြာ သိျမင္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။) အမွန္မွာမူ ၄င္း၏စကားထဲတြင္ (ေကာက္ခ်က္)ဟူ၍ ပါရွိသည္ႏွင့္အညီ စဥ္းလဲေကာက္က်စ္ေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ စြပ္စြဲေျပာဆိုထားခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။
ဘိကၡဳဓမၼပိယ၏ (က) (ခ) (ဂ) (င) စကားရပ္မ်ားသည္ မွန္ကန္ေသာစကားမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္း၏စာအုပ္- စာမ်က္ႏွာ(၈/၁၇၇)မွာပါသည့္ (သႏၱတိအမတ္ႀကီးသည္(ပ)ဝိသုဒၶိ ၇-ပါးကို တစ္ပါးၿပီးတစ္ပါး ႀကိဳးစား အားထုတ္ရမႈ ရွိႏိုင္ေပသည္) ဟူေသာစကားႏွင့္ အတူတူပင္ ျဖစ္ပါသည္။ (၈/၁၇၇)ပါ စကားတို႔ကို အမွန္ဟုယူလွ်င္ ဘိကၡဳဓမၼပိယ၏ ေဖာ္ျပပါ (က) (ခ) (ဂ)စကားတို႔ကိုလည္း အမွန္ဟုသာ ယူရမည္။
တစ္ဖန္ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၈)မွာပါသည့္ (တရားဟူသည္ နာၾကား႐ံုမွ်ျဖင့္ ၿပီးျပည့္စံုမႈ ရွိသည္ဟု မဆိုသာပါ။ (ပ) အမွန္ပင္ျဖစ္ပါ၏)ဟူေသာစကားႏွင့္ (တရားနာ႐ံုသက္သက္ ဒႆနျဖင့္ တရားမရႏိုင္။ ဘာဝနာအလုပ္ လုပ္ပါမွ တရားရႏိုင္တယ္ဟုဆိုပါလွ်င္ လက္ခံႏိုင္(ပ)}}ဟူေသာစကားတို႔ႏွင့္ အတူတူပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤေနရာတြင္ အထူးတင္ျပလိုသည္မွာ ၄င္းသည္ ၄င္း၏မ႐ိုးမသားျပဳလုပ္တတ္သည့္ဥာဥ္အတိုင္း မ႐ိုးမသား ျပဳလုပ္ထားပါသည္။
လုပ္ထားပံုမွာ-
ပထမနိဗၺာန္ေရးသားသူသည္ ဘိကၡဳဓမၼပိယ ျဖစ္ပါ၏။
ဝိပႆနာတေစၦေရးသူသည္ နန္းဦး(တမၸဝတီ) ျဖစ္ပါ၏။
ေထရဝါဒဆိုင္းဘုတ္ေအာက္မွာ အမွားဝကၤပါေရးသားသူသည္ ဝိဘဇၨဝါဒီ ျဖစ္ပါ၏။
ပခုကၠဴဝိပႆနာအလုပ္ေပးတရား အပိုင္း(၁) အပိုင္း(၂) အပိုင္း(၃)တို႔ကို စိစစ္ခ်က္အက်ဥ္း-ေရးသား သူသည္ မစိုးရိမ္စာသင္သား ျဖစ္ပါ၏-ဟု ၄င္းက ေသခ်ာခြဲျခား သိျမင္ထားပါသည္။ သို႔ပါလ်က္ကယ္ႏွင့္ ေဖာ္ျပပါပုဂၢိဳလ္ ၄-ဦးတို႔ကို (ပရဝါဒီ)နာမ္စားျဖင့္ မွတ္သားျပလ်က္ တစ္အုပ္လံုးမွာ သံုးႏႈန္းေရးသားျပသသည္။ ထို႔ေနာက္ စာမ်က္ႏွာ(၉၈)အေရာက္တြင္မွ (ပရဝါဒီမည္ေသာ မစိုးရိမ္စာသင္သား}}ဟု လံုးခ်လိုက္သည္။ (ပရဝါဒီဟု ပါရွိသမွ်အားလံုးသည္ မစိုးရိမ္စာသင္သားပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္}}ဟု သိမွတ္သြားေစပါသည္။
(ဘိကၡဳဓမၼပိယ}မွာ အမွားရွိခဲ့လွ်င္လည္း စာ႐ႈသူတို႔က (မစိုးရိမ္စာသင္သား}အေပၚသာ အျပစ္ျမင္ေစရန္၊
(နန္းဦး(တမၸဝတီ))မွာ အမွားရွိခဲ့လွ်င္လည္း စာ႐ႈသူတို႔က (မစိုးရိမ္စာသင္သား}အေပၚသာ အျပစ္ျမင္ေစရန္၊
(ဝိဘဇၨဝါဒီ}မွာ အမွားရွိခဲ့လွ်င္လည္း စာ႐ႈသူတို႔က (မစိုးရိမ္စာသင္သား}အေပၚသာ အျပစ္ျမင္ေစရန္၊
(မစိုးရိမ္စာသင္သား}မွာ အမွားရွိခဲ့လွ်င္လည္း စာ႐ႈသူတို႔က (မစိုးရိမ္စာသင္သား}အေပၚသာ အျပစ္ျမင္ေစရန္ တမင္ လုပ္ႀကံမုသားဆိုကာ မ႐ိုးမသား လုပ္ထားမႈ ျဖစ္ေပသည္။ ဤခ်က္သည္ မည္မွ်အေရးႀကီးပါသနည္း။ အသေရဖ်က္မႈအရ အမႈအခင္းေျမာက္ႏိုင္သည္ဟု ယူဆအပ္ပါသည္။
အမွန္အားျဖင့္ ေရးသားျပသရမည္မွာ ပထမနိဗၺာန္ကို ေဝဖန္ရာဌာနတို႔၌ ပရဝါဒီမည္ေသာ ဘိကၡဳဓမၼ ပိယဆရာေတာ္ဟုသာ သံုးႏႈန္းရမည္။ ဝိပႆနာတေစၦကို ေဝဖန္ရာဌာနတို႔၌ ပရဝါဒီမည္ေသာ နန္းဦး(တမၸဝတီ) ဟုသာ သံုးႏႈန္းရမည္။ ေထရဝါဒဆိုင္းဘုတ္ေအာက္မွာအမွားဝကၤပါကို ေဝဖန္ရာဌာနတို႔၌ ပရဝါဒီမည္ေသာ ဝိဘဇၨဝါဒီ ဟုသာ သံုးႏႈန္းရမည္။ စိစစ္ခ်က္အက်ဥ္းတို႔ကို ေဝဖန္ရာဌာနတို႔၌ ပရဝါဒီမည္ေသာ မစိုးရိမ္စာသင္သားဟုသာ သံုးႏႈန္းရမည္။
(ဤ၌ (ပရဝါဒီ}အမည္သည္ ၄င္းက ကင္ပြန္းတပ္ေပးထားသည့္အမည္ဆိုး ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း စာေရးသူတို႔၏ တပည့္မ်ားကေတာ့ (အရွင္ဘုရားတို႔က အမ်ားအက်ိဳးကို ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ (ပရဟိတ}ရဲ႕ အဓိပၸာယ္လိုပဲ (အမ်ားအက်ိဳးေဆာင္သူ}လို႔ အဓိပၸာယ္ထြက္လာမွာပါ။ သူတို႔ေတြကေတာ့ သူတို႔အက်ိဳးပဲ ေဆာင္ရြက္သူေတြ ျဖစ္လို႔မို႔ (သကဝါဒီ}လို႔ ျဖစ္သြားမွာပါ}}ဟု အဓိပၸာယ္သစ္တစ္ခု ဟာသအေနျဖင့္ ဖြင့္လွစ္သံုးစြဲေၾကာင္း ရွင္းျပလာပါေသးသည္။)
အေျဖ(၆)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၈)၌ ((ပရဝါဒီတို႔သည္) မွ်တေသာအေျခအေနတြင္ ရပ္တည္ မေနဘဲ ဗုဒၶဘာသာတို႔ ထံုးတမ္းအစဥ္အလာျဖစ္ေသာ တရားေဟာျခင္း၊ တရားနာျခင္းအလုပ္တို႔ကို ျပစ္တင္ ကဲ့ရဲ႕႐ႈတ္ခ်ျခင္း၊ အဓမၼဝါဒေတြ-စသည္ျဖင့္ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ မေတာ္မတရားစြပ္စြဲျခင္း၊ တစ္ဖက္သားကို အျပစ္မရွိ အျပစ္ရွာ ရန္စတိုက္ခိုက္ေန ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အဓမၼဝါဒအတြင္း သက္ဆင္းသြားသူမ်ား ျဖစ္သြား သည္}}ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ မွ်တေသာအေျခအေနတြင္ ရပ္တည္ရမည္လား...မွန္ကန္ေသာအေျခအေနတြင္ ရပ္တည္ရမည္ လား...ဟု ေမးခြန္းထုတ္လိုပါသည္။ ပရဝါဒီ အမည္တပ္မခံရေသာ ဘိကၡဳဓမၼပီယဆရာေတာ္၊ ပရဝါဒီ အမည္တပ္မခံ ရေသာ နန္းဦး(တမၸဝတီ)၊ ပရဝါဒီ အမည္တပ္မခံရေသာ ဝိဘဇၨဝါဒီ၊ ပရဝါဒီအမည္တပ္ခံရေသာ မစိုးရိမ္စာသင္သား ပုဂၢိဳလ္ ၄-ဦးတို႔သည္ မွန္ကန္ေသာအေျခအေနတြင္ ရပ္တည္ေနလ်က္ ရွိၾကပါသည္။
(တရားေဟာျခင္း၊ တရားနာျခင္းအလုပ္တို႔ကို ျပစ္တင္ကဲ့ရဲ႕႐ႈတ္ခ်ျခင္း}}ကို ဓမၼဝါဒီဆရာ ၄-ဦးတို႔က လံုးဝမလုပ္ပါေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွား သိေစလိုပါသည္။
အဓမၼဝါဒျဖစ္ေသာ တရားေဟာျခင္း၊ တရားနာျခင္းအလုပ္တို႔ကိုသာ ေဖာ္ထုတ္ တားဆီး ဖယ္ရွားျခင္းတို႔ကို ဓမၼဝါဒီဆရာ ၄-ဦးတို႔က ဓမၼဝါဒီျဖစ္သည္ႏွင့္ညီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနၾက ပါသည္။
၄င္းက (အဓမၼဝါဒေတြ-စသည္ျဖင့္ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ မေတာ္မတရားစြပ္စြဲျခင္း}}ကို ျပဳလုပ္ေနသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲထားပါသည္။ သဂၤါယနာ ၆-တန္တင္အပ္ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္ႏွင့္ မညီသည္မ်ားကို အဓမၼဝါဒ ေတြဟု ေျပာရမည္မွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တိုင္း၏ ျမင့္ျမတ္ေသာ တာဝန္သိစိတ္အရ က်င့္အပ္သည့္ က်င့္ဝတ္သာ ျဖစ္ပါသည္။
တစ္ဖန္ (တစ္ဖက္သားကို အျပစ္မရွိအျပစ္ရွာ ရန္စတိုက္ခိုက္ေနျခင္းေၾကာင့္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အဓမၼဝါဒ အတြင္း သက္ဆင္းသြားသူမ်ား ျဖစ္သည္}}ဟု စြပ္စြဲထားျပန္ပါသည္။ တစ္ဖက္သားဟူသည္မွာ (တစ္ဖက္သားက ဓမၼဝါဒီျဖစ္သည္ကို အဓမၼဝါဒီ}}ဟု ေျပာဆိုမိလွ်င္ကား စာေရးဆရာ ၄-ဦးတို႔သည္ အဓမၼဝါဒအတြင္းသို႔ သက္ဆင္းသြား လိမ့္မည္ အမွန္။ သို႔ရာတြင္ (တစ္ဖက္သားက အဓမၼဝါဒီျဖစ္၍ အဓမၼဝါဒီ}}ဟု ေျပာဆိုေရးသားျခင္းကား အဓမၼဝါဒ အတြင္းသို႔ မသက္ေရာက္ႏိုင္ေပ။
စာေရးဆရာ ၄-ဦးတို႔၏ ေရးသားခ်က္မ်ားသည္ မည္သည့္ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာ ဋီကာအရ မည္သို႔ မွားယြင္းလြဲေခ်ာ္ျခင္းေၾကာင့္ အဓမၼဝါဒအတြင္းသို႔ သက္ေရာက္သြားပါေၾကာင္း အကိုးအကားျပႏိုင္လွ်င္ အကိုးအကား ျပေစခ်င္ပါသည္။
အေျဖ(၇)။ ။၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၈)၌ (ပရဝါဒီတို႔၏ (က)အမွတ္ျပစကားရပ္တြင္ ----(မဂ္ဖိုလ္ရသူ လံုးဝ မရွိႏိုင္} ဟူေသာ စကားမွာ မွားယြင္းပါသည္}}ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ (မဂ္ဖိုလ္ရသူ လံုးဝမရွိႏိုင္}ဟူေသာ စကားသည္ အရွင္ထာဝရအမည္ခံ ၄င္း၏စကားသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ အေျဖ(၅)၌ ျပထားေသာ (က)အမွတ္ျပစကားႏွင့္ ျပန္တိုက္ၾကည့္လိုက္ပါ။
ဘိကၡဳဓမၼပိယက ေရးထားသည္မွာ (တရားနာ႐ံုသက္သက္ ဒႆနျဖင့္ တရားမရႏိုင္ေၾကာင္း}ဟူ၍သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤစကားကို အရွင္ထာဝရအမည္ခံ ၄င္းက အဘယ္နည္းျဖင့္ နားလည္ေျပာဆိုလိုျခင္းေၾကာင့္ (မဂ္ဖိုလ္ ရသူ လံုးဝမရွိႏိုင္}ဟူ၍ အဓိပၸာယ္သစ္ စာသားအသစ္ ျဖစ္ေပၚလာပါသနည္း။ ရွင္းျပပါ။
အေျဖ(၈)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၉)၌ (ပရဝါဒီတို႔၏ (ခ)စကားရပ္လာ ----]ပုထုဇဥ္ရဟန္းေတြ ေဟာတဲ့ တရားက လံုးဝတရားမရႏိုင္}ဟူ၍ အဘယ္စာေပ၌ လာရွိပါသနည္း}}ဟူ၍ ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတြင္ (ပုထုဇဥ္ရဟန္းေတြေဟာတဲ့ တရားက လံုးဝ တရားမရႏိုင္ေတာ့}ဟူေသာ စကားသည္ အရွင္ ထာဝရ အမည္ခံ ၄င္း၏စကားသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ အေျဖ(၅)၌ ျပထားေသာ (ခ)အမွတ္ျပစကားႏွင့္ ျပန္တိုက္ ၾကည့္လိုက္ပါ။
ဘိကၡဳဓမၼပိယက ေရးထားသည္မွာ (ဒီေလာက္ဆိုရင္ ပုထုဇဥ္ရဟန္းတစ္ပါးက တရားေဟာရင္ တရားနာ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေလးမဂ္ေလးဖိုလ္ ရႏိုင္တယ္-မရႏိုင္ဘူးဆိုတာ တပည့္ေတာ္တို႔ သေဘာေပါက္ပါၿပီ} ဟူ၍သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤစကားကို အရွင္ထာဝရအမည္ခံ ၄င္းက အဘယ္နည္းျဖင့္ နားလည္ေျပာဆိုလိုျခင္းေၾကာင့္ (ပုထုဇဥ္ ရဟန္းေတြ ေဟာတဲ့ တရားက လံုးဝ တရားမရႏိုင္ေတာ့}ဟူ၍ အဓိပၸာယ္အသစ္ စာသားအသစ္ ျဖစ္ေပၚလာ ပါသနည္း။ ရွင္းျပပါဦး။
၄င္းသည္ ဘိကၡဳဓမၼပိယဆရာေတာ္ သံုးႏႈန္းထားေသာ (ဒီေလာက္ဆိုရင္}ဟူေသာ ပမာဏျပပုဒ္အတြင္းက အျပည့္အစံုအနက္အဓိပၸာယ္တို႔ကို သံုးသပ္ျခင္းမျပဳဘဲ မ်က္ကန္းသဖြယ္ျပဳ၍ အဓိပၸာယ္ေဖာ္ထားေၾကာင္း ထင္ရွားပါ သည္။
အေျဖ(၉)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၉)၌ (ပရဝါဒီတို႔၏ (က)စကားရပ္ကို လက္ခံႏိုင္စရာ ရွိေသာ္လည္း (ခ) (ဂ) (ဃ) စကားရပ္တို႔မွာ ဘုရားေဟာ ေထရဝါဒက်န္းဂန္တို႔ႏွင့္ လြဲေခ်ာ္ဆန္႔က်င္ေနပါသည္}}ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊
၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၁၇)၌ (သို႔ျဖစ္၍ (ဃ) ဝါက်လာ (အျခားလူတို႔ မွတ္မိ႐ံု သာမွတ္မိၿပီး ပဋိေဝဓဥာဏ္မျဖစ္} ဟူေသာစကားမွာ အ႐ူးေခ်းပန္း ပရမ္းပတာ ေျပာဆိုေသာစကားသာတည္း}}ဟူ၍လည္းေကာင္း၊
၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၂၂/၂၃)တို႔၌ ]]အထက္၌ တင္ျပခဲ့ၿပီးေသာ ပါဠိအ႒ကထာ စကားရပ္မ်ားျဖင့္ပင္ (ဘုရား တရားေဟာသည့္အခါ အျခားလူတို႔ ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ၾကေၾကာင္း၊ တရားနာရင္ ေသာတာပန္တည္ရမယ္။ ဒီစကားလံုးဝမွားတယ္}စသည္ျဖင့္ တရားေဟာ တရားနာျခင္းအလုပ္ကို အျပစ္ဖြဲ႕ ရန္ရွာ တတ္ေသာ ပရဝါဒီတို႔၏ စကားတို႔သည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ေဝသာရဇၨဥာဏ္ေတာ္တို႔ကို တားျမစ္ေသာ အဓမၼဝါဒစကားရပ္မ်ား သာ ျဖစ္ပါေတာ့သည္}}ဟူ၍လည္းေကာင္း ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းတို႔တြင္ တရားနာရင္းၾကားရင္းျဖင့္ ေသာတာပန္တည္-မတည္ကိစၥမွာ (ဂ)ဝါက်ႏွင့္ သက္ဆိုင္ပါသည္။ (ဂ)ဝါက်လာ မူရင္းစကားသည္ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၈) ၌ (တရားဟူသည္ နာၾကားရံုမွ်ႏွင့္ ၿပီးျပည့္စံုမႈရွိသည္ဟု မဆိုသာပါ။ သမၼပၸဓာန္ ဝီရိယျဖင့္ ကိုယ္တိုင္လက္ေတြ႕ ႀကိဳးစားအားထုတ္ပါမွသာ ရႏိုင္သည္မွာလည္း အမွန္ပင္ ျဖစ္ပါသည္}} ဟူေသာစကားရပ္၊ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ (၁၇၇)ပါ အတည္ျပဳအမွန္ျပ စကားရပ္မ်ားႏွင့္ အတူတူ ပင္ျဖစ္၍ မွန္ပါသည္။ မမွားေပ။ (ဤသို႔ဆိုလွ်င္ အ႐ူးေခ်းပန္း ပရမ္းပတာစကား ေျပာသူကား မည္သူနည္း။)
(ဃ)ဝါက်လာစကားရပ္ပါ မူရင္းစကားစုသည္ မူလပဏၰာသပါဠိေတာ္က်မ္း၊ စာမ်က္ႏွာ(၁)မွာ စတင္လာ ရွိသည့္ တရားေတာ္အရ ေရးသားျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း အမွားဝကၤပါစာအုပ္မွာ အျပည့္အစံု ပါရွိၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မွန္ပါသည္။
အကယ္၍ ((ဃ)စကားရပ္ကို မမွန္ပါ}}ဟုဆိုလွ်င္ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၂၀)တြင္ ပါရွိသည့္
(အမွန္ဆိုရေသာ္ တရားလည္းနာရမည္။ နာသည့္အတိုင္းလည္း က်င့္ရမည္။ ထိုအခါ ပုဂၢလသမၸတၲိျဖစ္ေသာ ျဖည့္ဆည္းဖူးခဲ့ေသာ ပါရမီအထိုက္အေလ်ာက္လည္း ရွိပါက နိဗၺာန္ႏွင့္ လြဲေခ်ာ္ႏိုင္စရာ မရွိေတာ့ေခ်}}
ဟူေသာစကားကိုလည္း မမွန္ဟုသာ ဆိုရမည္မုခ်။ (ဤသို႔ဆိုလွ်င္ အ႐ူးေခ်းပန္း ပရမ္းပတာစကား ေျပာသူကား မည္သူနည္း။)
အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ပုဂၢလသမၸတၲိျဖစ္ေသာ ျဖည့္ဆည္းဖူးခဲ့ေသာ ပါရမီအထိုက္အေလ်ာက္ မရွိပါက နိဗၺာန္ႏွင့္ လြဲေခ်ာ္ႏိုင္စရာ ရွိျခင္းေၾကာင့္ တရားေဟာေသာ္လည္း ပဋိေဝဓဥာဏ္ မျဖစ္သူမ်ားမွာ မ်ားစြာပင္ ရွိပါေပေတာ့သည္။ (ဘုရား တရားေဟာသည့္အခါ အျခားလူတို႔ ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ၾကေၾကာင္း}}မွာ မွန္ေသာစကားသာ ျဖစ္ေပေတာ့သည္။ (အျခားလူ}ဟူသည္မွာ ပါရမီမျပည့္ေသးသူ၊ ဣေႁႏၵမရင့္ေသးသူ၊ ေသာတာပန္တို႔အတြက္ ေဟာအပ္သည့္တရားကို နားမလည္ႏိုင္ေသာ ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္ စသည္မ်ားကို ဆိုလိုပါသည္။ အနာဓိဂတတၲာ။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ တစ္ရက္လွ်င္ ၂-ႀကိမ္ ေလာကႀကီးကို ႐ႈစားဆင္ျခင္ေတာ္မူေလ့ရွိရာ ဥာဏ္ေတာ္ကြန္ရက္ အတြင္း ထင္လင္းစြာ ဝင္လာသူမ်ားသာ ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္ေစႏိုင္သူမ်ား ျဖစ္၍ မဂ္ဖိုလ္ရသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ၾကပါသည္။ အျခားသူမ်ားမွာ ပဋိေဝဓဥာဏ္ ျဖစ္-မျဖစ္သည္ ဧကန္နည္းအားျဖင့္ မေသခ်ာပါ။
အေျဖ(၁၀)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၁၄)၌ (ထို႔ထက္ပို၍ခိုင္မာေသာ ပရဝါဒီတို႔၏စကားမွာ (ဃ) စကားရပ္လာ စကားတို႔ ျဖစ္သည္။ တရားေဟာတရားနာျခင္းအလုပ္ကို သူတို႔ လံုးဝမ႐ႈစိမ့္ေၾကာင္း ပိုမိုထင္ရွားသည္။ (ဘုရားက တရားနာသူကို အထူးငဲ့၍ တရားမ်ားစြာကို ေဟာခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းတရားတို႔ကို အျခားလူတို႔က မွတ္မိႏိုင္႐ံုသာ သိၾကၿပီး ပဋိေဝဓဥာဏ္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ၾကေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ မွတ္ယူၾကပါ}ဟူ၍ အဓမၼဝါဒတစ္ရပ္ကို ထူေထာင္ခဲ့ပါသည္}}ေရးသားျပသထားပါသည္။
အရွင္ထာဝရအမည္ခံသူ ၄င္းက (အျခားလူတို႔က မွတ္မိႏိုင္႐ံုသာ သိၾကၿပီး ပဋိေဝဓဥာဏ္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ၾကေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ မွတ္ယူၾကပါ}}ဟူေသာစကားကို အဓမၼဝါဒတစ္ရပ္ဟု ဆိုလွ်င္ ၄င္းကိုယ္တိုင္ ေျပာဆိုထားေသာ ၄င္း၏စာအုပ္ (စာမ်က္ႏွာ(၂၀)}ပါစကားသည္လည္း အဓမၼဝါဒစကားပင္ ျဖစ္ရေပေတာ့မည္။ မွန္၏။ အဓိပၸာယ္ခ်င္း အတူတူပင္။
အေျဖ(၁၁)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၁၄)၌ ((က) (ခ) (ဂ)တို႔မွာ ဘာဝနာကို ရည္ညႊန္းေသာ္လည္း (ဃ)စကားရပ္အရ ဆန္႔က်င္ဘက္(အဆိုး၊အျပစ္)ကို ဦးတည္ထားသည္မွာ ေသခ်ာပါ၏။ ယင္း(ဃ)ပါ အဓမၼဝါဒကို တင္ျပၿပီး-တင္ျပလတၲံ႔ ျဖစ္ေသာ-အကိုးအကားတို႔ျဖင့္ အမွန္အမွား ခြဲျခားဆံုးျဖတ္ပါေလာ့ ဓမၼမိတ္ေဆြ}} ဟူ၍ေရးသားျပသထားပါသည္။
၄င္းသည္ တရားေဟာ၊ တရားနာ၊ တရားပြဲဟူရာတြင္ ဓမၼဝါဒီတရား၊ အဓမၼဝါဒီတရားဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးရွိေၾကာင္းကိုမွ် မသိသူ ျဖစ္ေပသည္။ ဓမၼဝါဒီျဖစ္ေသာ ဓမၼဒါနေၾကာင့္ ေကာင္းေသာအက်ိဳး ႀကီးမားပါသည္။ အဓမၼဝါဒီျဖစ္ ေသာ အဓမၼဒါနေၾကာင့္ ေျပာင္းျပန္လွန္၍ မေကာင္းေသာအက်ိဳး ႀကီးမားပါသည္။ အဇာတသတ္ဝတၳဳလာ ေဒဝဒတ္၏ အဓမၼဒါနေဟာတရားမ်ိဳးကို ဆိုလိုပါသည္။
၄င္းတြင္ (တင္ျပၿပီး-တင္ျပလတၲံ႔ ျဖစ္ေသာ အကိုးအကားမ်ား} ကို ရွာၾကည့္ေသာအခါ ပါဠိ-ျမန္မာျပန္ သာဓက ၁၅-ခု ေဖာ္ျပထားပါသည္။
၄င္း၏အကိုးအကား ၁၅-ခုစလံုးတြင္ (ဘုရားက တရားနာသူကို အထူးငဲ့၍ တရားမ်ားစြာကို ေဟာခဲ့ ေၾကာင္း။ ယင္းတရားတို႔ကို အျခားလူတို႔က မွတ္မိႏိုင္႐ံုသာ သိၾကၿပီး ပဋိေဝဓဥာဏ္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ နားမလည္ ၾကေၾကာင္း-ဟူေသာ စကားသည္ အဓမၼဝါဒတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္}}ဟူေသာစကားကို အမွန္တကယ္ အတည္ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ပါဠိအ႒ကထာဟူ၍ တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ် မပါရွိေခ်။ မဆီမဆိုင္ေတြကို ကိုင္မိရာ ကိုင္လိုက္ရပံု ေပၚေနပါသည္။
၄င္းပါဠိေတာ္အ႒ကထာမ်ားသည္ သူ႔ေနရာႏွင့္ သူ႔အဓိပၸာယ္ႏွင့္ သူ႔ဘာသာသူ မွန္ကန္ေနၾကပါေသာ္လည္း ၄င္းတို႔အားလံုးက (ဃ)ဝါက်ပါစကားစုသည္ အဓမၼဝါဒ ျဖစ္သည္ဟူေသာ အဓိပၸာယ္ကိုကား မျဖစ္ေစႏိုင္ေပ။ အကယ္၍ ၄င္းတို႔အားလံုးက (ဃ)ဝါက်ပါစကားစုသည္ အဓမၼဝါဒ ျဖစ္သည္ဟူေသာ အဓိပၸာယ္ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ျငားအံ့။ ၿပီးေစႏိုင္ျငား အံ့။ ၄င္း၏စာအုပ္-(စာမ်က္ႏွာ(၂၀)}တြင္ ပါရွိသည့္ စကားသည္လည္း မမွန္ေသာစကားသာျဖစ္၍ အဓမၼဝါဒသာ ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္။ (နာသူတိုင္း မဂ္ဖိုလ္ကို ရရမည္-ဆိုလိုရာေရာက္သည္-ဟူလို။)
ထို႔ထက္တက္၍ဆိုခ်င္ေသးလွ်င္ ၄င္းသည္ (ဃ)ဝါက်ပါစကားစုကို တိုက္ခိုက္ေနရင္းျဖင့္ပင္ (ျမတ္စြာ ဘုရား၏ တရားကိုနာၾကားရသူတိုင္း မည္သူမဆို (တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ်မက်န္) အကုန္လံုး အားလံုး ပဋိေဝဓဥာဏ္ ရရွိသူခ်ည္းသာ ျဖစ္သည္}}ဟူေသာ အဓမၼဝါဒသစ္တစ္ရပ္ကို ေၾကညာၿပီး ဝန္ခံလိုက္ရာေရာက္သြားမည္ သာ ျဖစ္ပါသည္။
အေျဖ(၁၂)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္-စာမ်က္ႏွာ(၂၃)၌ (ပရဝါဒီတို႔၏(င)စကားရပ္၌ (အခ်ည္းအႏွီးျဖစ္တဲ့ သာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတြကသာ သာသနာကို ဖ်က္ဆီးမွာပါ}ဟု အေပါင္းႏွင့္ဆိုထားျခင္းေၾကာင့္ သာသနာတြင္း သား ရဟန္းမွန္သမွ် မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ည္းအႏွီး ျဖစ္ကုန္ေတာ့၏။ တရားမရႏိုင္ေတာ့-စသည္ျဖင့္ အဓိပၸာယ္ရပါသည္။ သာသနာေတာ္တြင္းရွိ ရဟန္းသံဃာေတာ္တို႔ကို ပုတ္ခတ္ဆဲေရးထားေသာ စကားတို႔သာ ျဖစ္သည္}}ဟူ၍ ေရးသားျပ သထားပါသည္။
၄င္းတြင္ (င)မူရင္းလာစကားႏွင့္ မဆိုင္ပါ။ (င)မူရင္းမွာ (သံကိုသံဖ်က္ သံေခ်းတက္ဆိုသလို အခ်ီးအႏွီးျဖစ္တဲ့ သာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတြကသာ သာသနာေတာ္ကို ဖ်က္ဆီးမွာပါ}}ဟူ၍သာ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းစကားစုသည္ သာသနာဝင္အားလံုး ၾကားဖူးနားဝ ျပည့္ဝေနသည့္စကားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ရဟန္းေကာင္းတို႔ကို မထိခိုက္ေစရန္ (အခ်ီးအႏွီးျဖစ္တဲ့}ဟူေသာ ဝိေသသနျဖင့္ ပိုင္းျဖတ္ထားၿပီးသား ျဖစ္ပါသည္။ ((အခ်ီးအႏွီးမျဖစ္တဲ့ ရဟန္းေတြက ေတာ့ သာသနာေတာ္ကို မဖ်က္ဆီးပါ}} ဟူ၍ ဗ်တိေရကတၳ ထင္ရွားသည့္စကား ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ပါလ်က္ကိုပင္ (င)မူရင္းကို ၄င္းက ျပန္လည္ေျပာဆိုရာ၌ (သာသနာတြင္းသား ရဟန္းမွန္သမွ် မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ည္းအႏွီး ျဖစ္ကုန္ေတာ့၏။ တရားမရႏိုင္ေတာ့}}ဟူ၍ အဓိပၸာယ္အသစ္ စာသားအသစ္ျဖင့္ ေျပာႏိုင္သည့္အတြက္ အံ့ဩရပါသည္။
အရွင္ထာဝရ အမည္ခံသူ ၄င္းသည္ ဤမွ်ေလာက္ၾကြယ္ဝလွပေသာ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံနည္းတို႔ကို မည္သည့္ ဆရာတို႔ထံမွ သင္ယူတတ္ေျမာက္ခဲ့ရေပသနည္း။ စိတ္ဝင္စားလာေလၿပီတကား။ စင္စစ္အားျဖင့္ သာသနာေတာ္ တြင္းရွိ ရဟန္းသံဃာေတာ္တို႔ကို ပုတ္ခတ္ဆဲေရးသူမွာ အရွင္ထာဝရအမည္ခံ (၄င္း)သာလွ်င္ ျဖစ္ေပသည္။
၄င္းေဖာ္ျပထားသည့္ အဟံဘေႏၱ-အစခ်ီသည့္ သာဓကမွာ သာဓက မေျမာက္ေပ။ အခ်ီးအႏွီးျဖစ္ေသာ ရဟန္းမ်ားကိုလည္း သံသာရဝ႗ေတာျဖင့္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားခ်ည္းဟုဆိုလွ်င္ ၄င္း၏စကားအတိုင္း ဟုတ္ႏိုင္-မဟုတ္ႏိုင္ကို သာသနာေရးဦးစီးဌာန ဝိနိစၦယခံု႐ံုးဝင္ အမႈတြဲမ်ားအေၾကာင္း ေလ့လာၾကည့္ေစခ်င္ပါဘိသည္။ ပထမ ပါရာဇိကမႈမ်ားႏွင့္ ဒုတိယပါရာဇိကမႈမ်ား က်ဴးလြန္ထားသည့္ ရဟန္းမ်ားကိုလည္း သာသနာဖ်က္ဟု မဆိုႏိုင္ေတာ့ ၿပီေလာ။ ၄င္းပါရာဇိကက်ဴးလြန္ၿပီးသား ရဟန္းမ်ားလည္းပဲ သံသာရဝ႗ေတာျဖင့္ ဝင္ေရာက္လာသူျဖစ္၍ အခ်ီးအႏွီး မဟုတ္သူမ်ားတည္း-သာသနာဖ်က္မဟုတ္သူမ်ားတည္း-ဟု ယူဆရပါမည္ေလာ။
၄င္းက ၄င္းဝါသနာထံုေနသည့္ အဆဲစာတို႔ျဖင့္ ပံုစံခ်လ်က္ ေအာက္ပါအတိုင္း ဆဲေရးပုတ္ခတ္ထားေသးသည္။
ျမတ္စြာဘုရားက...ဗုဒၶသာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ီးအႏွီး မျဖစ္။ (နိဗၺာန္ရေသာ အက်င့္ကို က်င့္၏။)
ပရဝါဒီက... ဗုဒၶသာသနာတြင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ီးအႏွီး ျဖစ္၏။ (နိဗၺာန္ရေသာ အက်င့္ကို မက်င့္။) (၄င္း၏စာအုပ္၊ စာ-၂၄)
အထူးမွတ္ခ်က္။ အထက္ပါစကားစုသည္ ဘိကၡဳဓမၼပိယဆရာေတာ္၏ ((င)ဝါက်ပါစကားစု ) မဟုတ္ျခင္း ေၾကာင့္ အရွင္ထာဝရအမည္ခံသူ )၄င္း၏စကားသာလွ်င္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။ ၄င္းသည္သာလွ်င္ ပရဝါဒီ ျဖစ္ပါ ေတာ့သည္။
အေျဖ(၁၂)။ ။ ၄င္း၏စာအုပ္၌ (စ-၁) (စ-၂) (စ-၃)ဟူ၍ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း ၄င္းတို႔ ကို သီးသန္႔ခြဲျခမ္း၍ ေဝဖန္ထားခ်က္ လံုးဝမပါရွိေခ်။
၄င္းစာတို႔တြင္ မစိုးရိမ္စာသင္သားက ဝိပႆနာတရားအဖြဲ႕ တစ္ခုက သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်မည္ကို ...ရွင္းလင္းျပၿပီး လံုးဝပယ္ခ်လိုက္ေၾကာင္း စသည္တို႔ကို စာ႐ႈသူတို႔အား သိေစျမင္ေစၿပီးလွ်င္ မစိုးရိမ္စာသင္သားအေပၚ အမုန္းစိတ္ဝင္ေစလိုျခင္းေၾကာင့္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားသည္ဟု သံုးသပ္ရပါသည္။
အမွန္ကမူ ဝိပႆနာတရားသင္ျပမည့္အဖြဲ႕သည္ တကယ္မွားသည့္ အမွားမ်ားကို အစဥ္အဆက္ မျပတ္မလပ္ က်ဴးလြန္ေနသည့္အဖြဲ႕သာ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဓမၼဝါဒ ေဖာ္ထုတ္တားဆီးဖယ္ရွာေရး လုပ္ငန္းစဥ္အရ မစိုးရိမ္ စာသင္သားက ပယ္ခ်လိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ (ျမတ္ပန္းရဂံုမဂၢဇင္း}တြင္ ၄င္းဝိပႆနာအဖြဲ႕၏ အမွားမ်ား အေၾကာင္းကို လစဥ္အခန္းဆက္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပေပးလ်က္ ရွိပါသည္။ သူတို႔အဖြဲ႔က မွားသည္-မမွားသည္တို႔ကို သိလိုလွ်င္ ျမတ္ပန္းရဂံုမဂၢဇင္းမ်ားကို ရွာေဖြေလ့လာၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။
ဆက္လက္ တင္ျပပါမည္
No comments:
Post a Comment