၁) မဟာယာနေပၚ သေဘာထား
၂) ေထရ၀ါဒမွာ ဘုရားေဟာမဟုတ္တဲ ့ က်မ္းစာပါလား
၃) ဗုဒၶေဟာျမြက္ေတာ္မူေသာ သုတ္၊၀ိနည္း အဘိဓမၼာထဲမွာ ေခတ္နဲ ့ မညီလို ့ဆိုျပီး ေျပာင္းစရာပါလား
အဲလို ၃ခ်က္ထြက္ပါတယ္
အဲကေန တဆက္ထဲ ႏြယ္လာတာက ဗုဒၶဘာသာဟာ အလြန္လြတ္လပ္ပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ ့စည္းကမ္းမမဲ ့ဘူးဆိုတဲ ့ စကားေလးကို သေဘာေပါက္နိုင္ဘို ့လိုပါတယ္ ။
ကိုခ်မ္းျငိမ္းအေမးကိုလိုက္လို ့ အစဥ္လိုက္စဥ္လိုက္ေပမဲ ့ အေျဖက်ေတာ့ ေနာက္ျပန္ျပန္ေျဖရပါ့မယ္ ။
ပထမဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဟာ လြတ္လပ္ပါတယ္ ။ဘယ္လိ္ုလြတ္လပ္လဲဆိုေတာ့ ဘယ္သူမွ လာျပီး ဗုဒၶဘာသာကို ယံုၾကည္ရမယ္ မယံု ငရဲခ်မယ္လို ့မကန္ ့သတ္ပါ ။ ထို ့အတူ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ျဖစ္လို ့ ဘာေတြလုပ္ရမယ္လို ့လဲ အတင္းအၾကပ္မသတ္မွတ္ပါ ။
ဒါေပမဲ ့စည္းကမ္းမမဲ ့ဘူုးဆိုတာမွာ ပုဂၢိဳလ္တဥိး၊ အသင္းအဖြဲ ့ တခုက လုပ္တဲ ့ စည္းကမ္းမဟုတ္ဘဲ သဘာ၀ စည္းကမ္းသာရွိပါတယ္ ။ အဲစည္းကမ္းေတြေတာ့ ေဖါက္မရပါ ။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္တေယာက္ဟာ ဘုရားျဖစ္ခ်င္လား ။ ရပါတယ္ ။ ဘုရားဆုကို ပန္ ၊ ပါရမီ ၁၀ပါးကိုျဖည့္ နိယတဗ်ာဒိတ္ခံ ၊ သတ္မွတ္တဲ ့ ကာလ ပါရမီ ၁၀ပါး အျပား ၃၀ျဖည့္ ဘုရားျဖစ္ ။
အဂၢသာ၀က မဟာသာ၀ကျဖစ္ခ်င္လား ။ သာ၀ကဆုကိုပန္ ၊ ပါရမီ ၁၀ပါးကိုျဖည့္ နိယတဗ်ာဒိတ္ခံ ၊ သတ္မွတ္တဲ ့ ကာလ ပါရမီ ၁၀ပါး အျပား ၃၀ျဖည့္ ။ သာ၀ကျဖစ္ ။
ဟာ ရွဳပ္ပါတယ္ ။ ခုဘ၀ဘဲ မဂ္ဖိုလ္ယူမယ္ကြာ ။ ရပါတယ္ ။ လာခဲ ့ ။ လူဆို သီလ၊ ရဟန္းဆို ၀ိနည္းလံု ၊ ဒိ႒ိ္ကင္းစင္ေအာင္ တရားနာ ၊ ကမၼ႒ာန္းယူ ၊ ၀ိပႆနာ အားထုတ္ ၊ မဂၢ႒ာန္ ဖလ႒ာန္ျဖစ္
ကဲပါေလ ။ ခုဘ၀ေတာ့ ေပ်ာ္သလိုေလးေနမယ္ ။ ေနာက္ဘ၀မွ ၾကည့္ရွင္းတာေပါ့ ဆိုသူမ်ားရပါေသးတယ္ ။ လူဆို သီလေလးလံု ၊ ရဟန္းဆို ၀ိနည္းေလးစား ။ (ေလးစားဆိုတာ ကိုေသခ်ာနားလည္ေစခ်င္တယ္ေနာ္ ၂၂၇သြယ္ေသာသိကၡါပုဒ္ကို တစကၠန္ ့မွ မက်ိဳးရလို ့ ဆိုတာ မဟုတ္ပါ ။ မေတာ္တဆက်ိဳးေပါက္ပါက ကုစားနည္းေတြရွိပါတယ္ ။ မေတာ္တဆက်ိဳးေပါက္တာကို အျပစ္မဆိုပါ။ တမင္ခ်ိဳးေဖါက္တာနဲ ့ ပစ္ပါယ္တာက် မျဖစ္သင့္လို ့သာ ဆိုပါတယ္ ။ ) ဒါဘဲ ။
ဒီအစဥ္ေလးနဲ ့ သြားတဲ ့သဘာ၀စည္းကမ္းေလးကို ဘယ္သူမွ ေဖါက္မရပါ။ ဒီအစဥ္ေလးအတိုင္းဘဲ သြားေနရပါတယ္
ရဟန္းျဖစ္လို ့ ၀ိနည္းလံုရမယ္မဆို ၊ ဒါေပမဲ ့ အရိယာျဖစ္လာရင္ေတာ့ ၀ိနည္းကို အလြန္ေလးစားျပီးလို ့နားလည္ရပါတယ္ ။
( ပထမအခ်က္ျပီး၏)
ဗုဒၶ၀ါစန ျမတ္ဘုရားေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ဓမၼတို ့ကို သာမန္ခြဲရင္ သုတၱန္ ၊ ၀ိနည္း ၊ အဘိဓမၼာဆိုျပီး ၃ပိုင္းပိုင္းရပါတယ္ ။
သို ့ေသာ္ ဒီ ၃ပိုင္းဟာ တျခားစီ သတ္သတ္စီီမဟုတ္ပါ ။ သုတၱန္ နဲ ့ ၀ိနည္းဟာ အဘိဓမၼာရဲ ့ principles ေတြကို လက္ေတြ ့အသံုးခ်တာျဖစ္လို ့ အားလံုးဟာ အဘိဓမၼာနဲ ့ မလြတ္ပါ။
ထို ့အတူ သုတၱန္ေတြ ဟာ ျမတ္ဘုရားက လက္ရွိတရားရထိုက္ေသာ ေ၀ေနယ်တို ့ကို လက္ေတြ ့လိုက္နာနိုင္ေအာင္သင္ျပေပးတာမို ့ လက္ေတြ ့က်င့္စဥ္ေတြခ်ည္းသာျဖစ္ပါတယ္ ။ သို ့ေသာ္ ဒီေနရာမွာ တခုသတိထားရတာက တရားနာသူ ရဲ ့ ပုဂၢလစရိုက္ျဖစ္ပါတယ္ ။ အရွင္စူဠပန္ အရွင္ဗာရုလတို ့လို exceptional ေတြလုပ္သလိုလိုက္လုပ္လို ့ေတာ့မျဖစ္ေသးပါ။ ဒီေတာ့ သုတၱန္မွာ မိမိ နဲ ့နီးစပ္ရာကို ယူရပါတယ္ ။ ဆဆကၠသုတၱန္ ၊ ဓမၼစၾကာ၊ မဟာသတိပ႒ာနသုတၱန္ စေသာ ဓမၼဒိ႒ာန္သုတၱန္ေတြဟာ လူမ်ားစုနဲ ့ သင့္ေတာ္တတ္ပါတယ္ ။
၀ိနည္းကေတာ့ သံဃာ့အသက္မို ့ ၀ိနည္းမလံုေသးဘဲ မဂ္ဖိုလ္ရဘို ့ဆိုတာ ( အထူးသျဖင့္ သာသနာေႏွာင္းကာလ) မွာ အလြန္ခက္ပါတယ္ ။
ဘုရားရွင္ဟာ ၀ိနည္းသိကၡာပုဒ္မ်ားကို ထုတ္ရာမွာ အလြန္ ့ကို မွွ်တပါတယ္ ။ မိမိတပည့္သားမ်ား တရားရနိုင္ေအာင္ သပၸါယမွ်ေစဘို ့သာ အဓိက ဦးတည္ျပီး ၂၂၇သြယ္ေသာစည္းကမ္းမ်ားကို ထုတ္ေတာ္မူပါတယ္ ။ မယံုၾကည္သူမ်ားအေနနဲ ့ ပါရာဇိက ေလးတန္ကစလို ့ ၂၂၇သြယ္ေသာ သိကၡါပုဒ္မ်ားကို တခုခ်င္း ေလ့လာျပီး မတရားတာ တခုပါတယ္လို ့ထင္က ဆြဲျပနိုင္ပါတယ္ ။
ဒီေတာ့ခ်ဳပ္ရင္ သာသနာေတာ္မွာ မဂ္ဖိုလ္ရဘို ့ဥိးတည္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တေယာက္အဘို ့ ဗုဒၶ၀ါစနသည္ ဘယ္ေခတ္မဆို ေျပာင္းစရာျပင္စရာမရွိ ျပည့္စံုုျပီးပါ ( ဒုတိယ လွ်ာရွည္ျခင္း နိ႒ိတံ )
ေစာဒကတက္ေနက်ျပႆနာက မင္းတို ့ ေထရ၀ါဒကလဲ ဘုရားေဟာ ၊ မဟာယာနကလဲ ဘုရားေဟာ ေျပာေနပါလား ဆိုတဲ ့ျငင္းေနက်စကားပါ ။
ဒီျပႆနာကေတာ့ သာသနာ၀င္ သံဃာဂုဏ္ရည္ကို မေလးျမတ္ေသာ သူမ်ားအတြက္ေျဖစရာမရွိပါ ။
ေလးျမတ္ေသာသူမ်ားအတြက္ကေတာ့ စထဲက ဒီအေမးမေပၚပါ ။
သာသနာေတာ္မွာ ဆရာစဥ္ဆက္ဆိုတာ ရွိပါတယ္ ။
ဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္ထဲက မဟာသာ၀ကၾကီးေတြဟာ ဘုရားရွင္ ႏွဳတ္ခပါတ္ေတာ္ကို ႏွဳတ္တက္ရြရြ ရြတ္ဆို ထိန္းသိမ္းၾကသလို ဘုရားရွင္ရဲ ့ မူရင္း ၀စနနဲ ့ သာ၀ကၾကီးမ်ားရဲ ့ ထပ္ဆင့္ အက်ယ္ဖြင့္ေဟာေတာ္မူခ်က္ေတြကို သီးျခား မေရာရွက္ေစဘဲေဆာင္ခဲ ့ပါတယ္ ။
ဒီလိုေဆာင္ထားေသာ တရားေတာ္တို ့ကို တတိယသာ၀ကျဖစ္ေတာ္မူေသာ မဟာကႆပကိုယ္ေတာ္တိုင္ဦးေဆာင္လို ့ ဧတဒဂ္၅တန္ခံ ဘုရားရွင္ရဲ ့ ညီေတာ္ အလုပ္အေကၽြးျဖစ္ေတာ္မူေသာ အရွင္ အာနႏၵာ ၊ ၀ိနည္းဓိုရ္ အရွင္ဥပါလိတို ့ပါ၀င္တဲ ့ ၅၀၀ေသာ ရဟႏၱာတို ့က သန္ ့စင္ ထိန္းသိမ္းေတာ္မူခဲ့တာကို ပထမ သဂၤ ါယနာ ေခၚပါတယ္ ။ ဒီအစဥ္အတိုင္းေထရ၀ါဒ စဥ္ဆက္ ထိန္းသိမ္းလာလို ့ ဆ႒ သဂၤ ါ ယနာတိုင္ခဲ ့ပါျပီ။ အလြဲအမွားကင္းစင္တယ္ဆိုတာကို အရင္တခါတင္ျပဘူးသလိုဘဲ ဆ႒မူ ျမန္မာျပန္နဲ ့ စတုတၳမူ အဂၤလိပ္ျပန္မ်ား မကြဲလြဲတာက သက္ေသျပေနပါတယ္ ။ ဦးဥကၠ႒တို ့ကစခဲ့ေသာ အ႒ကထာဆရာမ်ားကိ စြတ္စြဲခ်က္ကေတာ့ မၾကာခဏေပၚေနက်ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါမွန္နိုင္သလားဆိုတာကို ေလ့လာေတာ့ နမူနာ ျပစရာပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္တပါး ထြန္းေတာက္ခဲ့တာ မေမ့ေစခ်င္ပါ ။
ဓါးမကူးဆရာေတာ္လို ့တြင္ခဲ့ေသာ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ ဟာ အေနာက္ဘက္လြန္မင္းက ျပည္ျမိဳ ့ကို ငါတိုက္တာမွာ ရွင္တဆူ လူတေယာက္သာ ရ၏လို ့ မိန္ ့ခဲ့ရတဲ ့ ဆရာေတာ္ပါ ။ ဒီဆရာေတာ္ဘုရားဟာ မိမိျပဳအပ္ေသာ နိႆယထက္တိုက်ဥ္းျပည့္စံုတဲ ့ ေရႊဥမင္ဆရာေတာ္ရဲ ့ နိႆယကို ၾကည့္ျပီးေနာက္ ေနာက္လူေတြ ႏွလံုးမကြဲျပားရေအာင္ မိမိနိႆယကို မီးတင္ခဲ ့ပါတယ္ ။
ဒါေလးဟာ က်မ္းျပဳဆရာေတာ္ေတြရဲ ့ ျမတ္ေသာ ႏွလံုးကို သက္ေသျပဳခ်က္ေလးပါ ။ ( တတိယအခ်က္ျပီး)
ဒီေတာ့ ၀ိနည္းသိကၡါပုဒ္ ၂၂၇သြယ္ထင္ရွားရွိပါတယ္ ။
ဘယ္ဟာ အကုသိုလ္ ၊ ဘယ္ဟာ ကာမာ၀စရကုသိုလ္ ၊ဘယ္ဟာ သမထ ၊ ဘယ္ဟာ ၀ိပႆနာလို ့ ထင္ရွားရွိပါတယ္ ။ ဒီလို ထင္ရွားရွိျပီးအခ်က္ေတြဟာ ဓမၼျဖစ္ပါတယ္ ။ ဓမၼလမ္းေၾကာင္းက ေသြဖီတဲ ့ အယူ ေဟာေျပာခ်က္ေတြ မွန္ရင္ အဓမၼ ( တရားမဟုတ္ ) ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုအခ်က္ေတြ ေပၚလာရင္ ဓမၼ၀ါဒီေတြ အေနနဲ ့ စိစစ္တင္ျပရပါတယ္ ။ ဒီလိုတင္ျပတာဟာ လူကိုမုန္းလို ့ နာမည္ၾကီးခ်င္လို ့မဟုတ္ရပါ။ ဓမၼလမ္းေၾကာင္းမေသြရေအာင္ေထာက္ရျပင္ရတာသာျဖစ္ပါတယ္ ။
၀ိနိစၧယဆိုတာ ဘုရားရွင္လက္ထက္ထဲက ရွိပါတယ္
အရွင္ယမက အယူလြဲတာကို အရွင္သာရိပုၾတာက ၀ိနိစၧယျပဳျပီးလမ္းတည့္ေစခဲ့ပါတယ္ ။
အရွင္ဥပေသန ေစတနာနဲ ့မွားေသာ အမွားကို ျမတ္ဘုရားကိုယ္တိုင္ ၀ိနိစၧယျပဳ ၀ိနည္းေတာ္သတ္မွတ္ လမ္းတည့္ေစခဲ့ပါတယ္ ။
ေနာင္ေခတ္မွာ သဂၤ ါယနာတင္သံဃာေတာ္ၾကီးမ်ားရဲ ့ဂုဏ္ကိုေတာ့ ထပ္အမႊန္းတင္စရာမလိုေတာ့ထင္ပါတယ္ ။
လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားဟာ ဆရာအစဥ္အဆက္ ေလးစားရေသာ သီဟိုျဖစ္ ဋီကာေက်ာ္မွ ဗုဒၶ၀ါစနနဲ ့ ကြဲလြဲခ်က္မ်ားကို ဋီကာေမာ္နဲ ့တည့္ခဲ ့ရသလို မဟာစည္ဆရာေတာ္ဟာလဲ ၀ိသုဒၶိမဂ္ထဲက လြဲေခ်ာ္ခ်က္မ်ားကို သူ ့ရဲ ့၀ိသုဒၶိမဂ္ျမန္မာျပန္မွာတည့္ခဲ့ရပါတယ္။
ခုေနာက္ဆံုးလဲ ရဟႏၱာလို ့ထင္ရွားေသာ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ၾကီးရဲ ့ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားထဲက ပါဠိေတာ္နဲ ့ ကြဲလြဲေသာ အခ်က္မ်ားနဲ ့ လူမ်ားအေကာက္အယူလြဲေစနိုင္ေသာ အခ်က္မ်ားကို မိုးကုတ္၀ိနိစၧယနဲ ့ တည့္မတ္ေပးခဲ့ရတာ အမ်ားအသိပါ ။
(မဟာယာနေပၚသေဘာထားေပၚေလာက္ျပီထင္၏ )